KIO ESTAS LA SIGNOJ?

La signoj estas dividiĝo el la blua spaco de cirklo nomata "ekliptiko". La ekliptiko estas la vojo, en la ĉielo, tra kiu verŝajne la planedoj kuras. Estas 360° en cirklo, kaj ekzistas 12 signoj, ĉiu el ili okupas parton kun ekzakte 30°. Virŝafo estas la nomo donita al la unua parto de 30° el la spaco, komencante per la printempa ekvinokso.
Tiel, la signoj estas kalkulitaj komencante ekde tio, kio la astrologoj nomiĝas eniron en Virŝafo, aŭ la punkto kie la Suno atingas la 0° de Virŝafo. Tiu punkto nun estas lokita en la konstelacio de Fiŝoj.
Se vi trovas iun kiu scias pri astronomio aŭ pri siderala astrologio, klopodos ridindigi vin kaj malfidi je vi kaj viaj ideoj pri astrologio. Ambaŭ pravas pri siaj opinioj, ĉar parolas pri la sama afero, kaj vi jam estas avertita ke nuntempe Virŝafo komencas en la konstelacio de Fiŝoj kaj ne en tiu de Virŝafo mem.

KIEL ONI DIVIDAS ASTROLOGION?

Origine, astrologio estis dividita en kvar partoj:

• NATURA AŬ FIZIKA : temas pri la influo de la planedoj sur la maroj, la klimato, la atmosfero kaj la sezonoj.
• MONDUMA AŬ JUSTICA: temas pri astrologio de la nacioj, ŝtatoj, pri ilia ekonomio kaj la politikaj cikloj.
• NASKIĜA AŬ GENETIKA: estas astrologio pri la individuoj kaj la studado de iliaj naskiĝmapoj.
• HORARA: temas pri la studado de iu difinita demando, kiu okazas en difinitaj loko kaj momento

Krome estas du klasoj de astrologio praktikataj en Okcidenta mondo. Unu estas nomata astrologio tropika; la alia estas siderala. Tropika Astrologio donas la lokiĝon de planedo per signo. Siderala Astrologio donas la lokiĝon per konstelacio. por kompreni la diferencon inter ili ambaŭ, estas bezonate kompreni la diferencon inter signoj kaj konstelaciojn. Ambaŭ havas la samajn nomojn, kio povas esti iom konfuza por komencantoj. Jam for 4 mil jaroj kiam dum la printempa ekvinokso, la unua tago de printempo, la suno estis en la konstelacio de Virŝafo (Arieso aŭ Ŝafo), tute ne estis diferenco. La signoj kaj konstelacioj koincidis plene. Nuntempe pro la precesio, tio estas, la malrapida turniĝo de la Tero super ĝia akso, la Suno eniras en la printempan ekvinokso tra Virŝafo, sed en la konstelacio de Fiŝoj.

KIO ESTAS ASTROLOGIO?

Astrologio estas la scienco, kiu enketas pri la agado de la bluaj korpoj super la animitaj kaj neanimitaj aĵoj, kaj la reago el tiuj ĉi al tia influo. Astrologio aperas inter la unuaj homaj lernadoj. Ĝi estas la patrino de astronomio; dum multaj jaroj, ambaŭ estis nur unu sama scienco. Nuntempe, astronomio estas scienco pri distancoj, grandoj, masoj, movoj, rapidecoj, lokiĝoj ktp, surbaze de observadoj faritaj per iloj kiel la teleskopio. Astronomio povas do esti nomata "objektiva scienco", dum astrologio devas esti nomata "subjektiva scienco". Tiel, starigo de naskiĝ-karto estas, fakte, astronomia proceduro; la interpretado aŭ priskribo de la naskiĝ-karto estas astrologia proceduro.
Astrologio ankaŭ traktas kun la anguloj inter la planedoj kaj la observado de iliaj efektoj sur la homaro. La signoj estas maniero dividi la ĉielo; la Domoj ankaŭ, malgaru tio ke ili baziĝas en la naskiĝloko. La signo povas esti konsiderita kiel agad-kampo; la Domo estas la loko kie okazas la agon, kaj la planedo estas la ekagad- povo aŭ forto.
Astrologio instruas nin pri la ekzisto de harmonio kaj simetrio en la universo, kaj ke ĉiuj ni estas parto de unu ĉio. Tiel, oni devas klopodi kompreni astrologion kiel filozofio, kiun helpas klarigi la vivon, kaj ne kiel prediktiva arto aŭ scienco. La celo de astrologio ne estas kulpigi la planedojn pro tio, kio okazas al ni, sed male, lerni pri ni per la planedaj indikoj. Kiam ni vidas nin klare, ni povas malkovri nocajn ecojn en ni mem, kaj tiel niaj vivoj povas igi pli plenaj, pli produktivaj kaj cel-plenplena.

KIAL STUDADI ASTROLOGION?

Jen tikla demando, ĉar homoj ofte pensas ke astrologio estas nek scienco, nek ion lernenda. Do, ĉi tie ni donas kelkajn kialojn, laŭ kiu vi povas eklerni ĝin:

• ĜI ESTAS SIMBOLA LINGVO: Pli ol arto, astrologio estas lingvo. Ĝi donas simbolajn ŝlosilojn por distingi kaj esprimi nuancojn en la menso de la popolo. Ĝi povas esti eksterordinare riveliga kiam oni sukcesas kompreni sin mem kaj aliulojn. Laŭ la lumo de astrologia ĉarto, pluraj agoj kaj motivigaj fortoj en la popolo subite prenas malsaman dimension- kaj la astrologia interpretado donas la signifojn-.
• MEM MALKOVRO: Astrologio estas povuma ilo por mem malkovrado. Granda parto de la esenca studado en astrologio estas studi la propran ĉarton, en preskaŭ ĉiaj eblaj modoj, klasdesegnaĵoj, ktp. Ĉiu nova maniero por desegni la ĉarton, estas alia spegulo, ŝancon por reflekti specialan eron de si mem. Baldaŭ vi elkovros ke tiujn bazajn elrigardojn pri vi mem, rapide ŝanĝos kaj nova lumo permesos al vi malkovri la kialojn de viaj agoj kaj elektoj en la pasintenco. Novaj ŝlosiloj kaj facetoj estos rivelitaj kaj permesos al vi ekkomenci transformigan laboron de via esto.
• STUDADO DE SIMBOLISMO : Astrologio estas eble la plej ampleksa sistemo starigita pri simbola pensado. Tial, ĝi estas vera vojo por eniri en la studado de simbolismo, kiu poste povas esti aplikata al ĉiuj kampoj, ekde plantoj ĝis sonĝoj, tra medicino kaj kemiaj disvolviĝo.

LA PLANEDOJ TRA LA UNUA DOMO

SUNO : Viveco kaj sano
LUNO :Emociaj pli-malplioj
MERKURO :Sociaj komunikadoj kaj aktivecoj
VENUSO :Beleco kaj pligrandiĝo de persona ĉarmo
MARSO :Agresemaj impulsoj
JUPITERO: Ebla pligrandiĝo de pezo
SATURNO: Lacemo kaj manko da viveco
URANO :Nervozismo kaj troa aktiveco
NEPTUNO: Emo al reviĝo
PLUTONO : Drastaj personaj ŝanĝoj

JUPITERO EN ASTROLOGIO

Jupitero reprezentas optimismon, entuziamiĝon, sindonemon, protektadon, bonvolecon, altruismon, ekspansion, sategon, profesiulojn kaj superan menson; krome, longaj vojaĝojn, kontaktojn kun eksterlando kaj interesiĝo pri kulturo. La juĝistoj troviĝas sub protektado de Jupitero. Ĝi estas la fido, la konfido, la espero kaj la ŝancoj.
Fiziologie ĝi rilatas la hepato, la arteria sango, la grasoj, la flarsenso, la posta lobulo de la pituitaria glando, kiu regas kreskiĝo. Ĝi povas pligrandigi dikecon en la matureco.
Jupitero domicilias ĉe Arkpafanto.

MARSO EN ASTROLOGIO

Marso reprezentas la fizikan energion, la forton, la movadon, la kuraĝon, la dinamismon, la senpaciencon, la sincerecon, la militon, la pasion, la deziron, la varmon, la junajn virojn, la konkurencan spiriton, la agresemon, la malbonan karakteron, la estraremon, la aventuron, la riskon, la perforton kaj, kelkfoje, la senprudencon. Estas nia maniero konduti sin, fari aferojn.
Ĝi rilatas al la viraj seksaj glandoj, la urogenitala aparato, la suprarena sistemo, la sango, la ruĝaj globetoj, la kapo, la nazo kaj la muskola sistemo.
Ĝi regas aŭ domicilas en Arieso.

VENUSO EN ASTROLOGIO

Venuso estas la planedo pri amo, pri sintemo, pri harmonio, pri beleco, pri la justeco kaj bilanco. Ĉio, kio rilatas al estetiko kaj bongusto troviĝas sub inlfuo de Venuso; ankaŭ arto, la edzino, la junaj homoj, adornoj, ornamentaĵoj, logiĝo, voluptemo, ĉarmo, kaj precipe ineco. La juveloj kaj luksoj, la komodeco, la ripozo, la plezuroj kaj la bezonon ami kaj esti amata apartenas al venusa influo. Ĝi reprezentas la voluptema amo (Taŭro) kaj la platona amo (Pesilo).
Venuso montras la plaĉojn rilate al modo, persona imago, beleco kaj arto; krome kiel estas la ideo pri amo, kia estos la plej eltirema partner(in)o, la fianĉiĝaj rilatoj aŭ la distraj kaj manĝaj plaĉoj. Estas do ĉio kio plaĉas al mi.
Fiziologike Venuso rilatas al vejnosa circukado, lumba regiono, renoj, gorĝo, kolo, ovarioj,pankreto, tiroida glando, la ekstera parto de la inaj seks-organoj, la tuŝosenso kaj paratiroidoj.
Venuso regas aŭ domicilas en Taŭro kaj Pesilo.

MERKURO EN ASTROLOGIO

Merkuro estas la planedo pri ĉiaspeca komunikiĝo, de la buŝa parolo ĝis la interplanedaj vojaĝoj; ĉio kio rilatas al instruado de konitaĵoj aŭ ideoj aŭ iri el unu loko al alian per iu meĥanika rimedo, estas regata de Merkuro. Ĉiaj racia kaj selektema procezoj troviĝas sub la premo de tiu ĉi planedo.
Tiel, ĉiu homo bezonas komuniki siajn pensojn kaj starpunktojn.
Fizike, Merkuro rilatas kun la spira sistemo, la sens-organoj, la nervoza sistemo, la glandulo tiroido, la mensaj kapabloj, la spiro, la ŝultroj, la brakoj, la manoj, la kunordigo de la movad-sistemo, la pulmoj kaj cerbo. Krome, ĝi regas ankaŭ ĉio kio rilatas al inteligenteco, movileco, adaptiĝo, la racio, la memesprimado, la percepto, la junaj homoj, la verkistoj, la komunikistoj, la instruistoj kaj vojaĝantoj.
Kun Merkuro troviĝas la personoj ŝanĝemaj, entreprenemaj, emaj ĉion scii sed superflue; ankaŭ ĝi donas elokventeco kaj facileco je parolo. Ĝi estas la plej adaptiĝema kaj movila el la astroj.
Ĝia domicilo troviĝas en Ĝemeloj kaj Virgulino.

LA LUNO EN ASTROLOGIO

La luno ludas kiel spegulo de la emocia parto de la homa estaĵo; ĝenerale la ŝanĝiĝoj en la humoro de la personoj estas "kontrolita" de la luno. Tiel, ĝi reprezentas la ĉiutagan vivon, la tagan trairon, la kutimojn, la hejma rifuĝo. Ili estas niaj plej bazaj bezonaĵoj, kiel nutri sin, kaj ili nutras en la plej vasta senco de la vorto.

Fizike ĝi rilatas al stomako, al la digesta tubo, la digestaj procezoj, la brusto, la linfa sistemo, la lakrimala sistemo, pankreato, ovarioj, la utero, la menstruo kaj la simpata nervoza sistemo.
Ĝi tre intime rilatas kun la instinkto, la emocioj, la memoro, la protektado, ĉio kio hejmas, la domŝatego, la rolo kiel patro aŭ patrino, la familiaj sentoj, la patriotismo, la nutrado, la fruktodono kaj la patrino. Krome, ĝi konektiĝas kun la mondo de la sonĝoj, la nekonscio, ĉio kio estas fantazio, la kapablojn imagan kaj poetan. Sed ankaŭ ĝi asocias kun mallaboremo, la ripozo, la timemo. La luno regas la pretigadon, komercadon kaj ellaboradon de nutraĵoj.

La Luno domicilas en Kankro.

LA SUNO EN ASTROLOGIO

La suno montras kiel la persono volas montri sin antaŭ la aliaj personoj, kiuj estas siaj motivigoj por klopodi iĝi integra persono kaj kiel fari sentigi sian presencon antaŭ la aliaj personoj; t. e., ĝi montras la grandajn celojn en la vivo, la internan esencon kaj la plej valoran parton de la persono.
Ĝi estas asociigia kun la koro, la dorso, la frunto, la dekstra okulo, la vertebra kolumo, kaj la arteroj kaj vejnoj kiuj akvumas la homan korpon. Malfacilaj aspektadoj je tiu ĉi planedo faras ke la persono estu ema je suferi en tiuj ĉi organoj: koro kaj cirkula sistemo.
Ĝi ankaŭ rilatas al la viveco, digneco, la vireca principo, la memfido, la memestimo, la boneco, la viro kaj la patro.
Ĝia domicilo estas Leono.

2003 UB313

 

2003 UB₃₁₃ estas la en 2005 malkovrita 10a planedo de nia sunsistemo. Oni ĝin jam observis en la jaro 2003, sed nun venis konfirmo ke efektive temas pri planedo. La malkovrintoj estas Mike BROWN, Chad TRUJILLO kaj David RABINOWITZ.

La provizore nomita nova planedo 2003 UB₃₁₃ havas diametron de 3000 km, iomete pli granda ol Plutono kaj troviĝas je distanco de 97 foje la distanco inter la tero kaj la suno.

Malkovro

Je la 21a de oktobro 2003 per la teleskopo de Samuel-Oschin oni jam prenis fotojn de UB₃₁₃, sed oni nur malkovris ke la astro moviĝis kiam 15 monatojn poste je la 8a de januaro 2005 re-ekzamenis la fotojn. La malkovron oni anoncis al la gazetaro je la 29a de julio 2005.

Karakterizoj

La nova planedo turniĝas en orbito kun dekliva angulo de 45 gradoj ĉirkaŭ la suno. Tio estas la ĉefa kaŭzo kial oni nur nun malkovris la planedon; ĝis nun malmultaj personoj tie serĉis.

Planeda statuso

2003 UB₃₁₃ same kiel Quaoar, Varuna kaj ankaŭ Plutono estas Kuiperzona objekto. Plutonon oni ĉiam konsideris kiel planedo, la ceterajn ne. La malkovro de 2003 UB₃₁₃ klarigegas la bezonon je difino de planedo. Multaj sciencistoj opinias ke Plutono ne estas planedo aŭ, se Plutono tamen estas planedo, ke ankaŭ multaj aliaj objektoj nomiĝu tiel.

NEPTUNO

* Nomo: Neptuno (Sol VIII)
* Diametro: 49.528 km
* Liberiga rapido: km/s
* Pezo: 102,47 . 1024 kg (17,15 da Tero)
* Loko: la 8-a planedo, 4 504,30 milionoj km for de la Suno (30,06 AU).
* Tago: 57,78 ks (16h 3m)
* Jaro: 5 200,3 Ms (164,79 Ter-jaroj)
* Gravito: 11,6 m/s2 (1,18 da Ter-gravito)
* Temperaturo: 48 K
* Atmosfero: 74% hidrogeno, 25% heliumo, 1% metano
* Koloro: blua
* Lunoj: 13 (5 sennomaj): Najado, Talaso, Despino, Galateo, Lariso, Proteo, Tritono, Nereido, S/2002 N 1, S/2002 N 2, S/2002 N 3, Psamato, S/2002 N 4
* Eltrovinto: Adams en 1846, sed ĝia ekzisto kaj eĉ loko estis antaŭkalkulita de matematikistoj el la movo de Urano.
* Naskiĝtago: antaŭ 4,6 miliardoj da jaroj.

Astrologia Simbolo de Neptuno

PLUTONO

• Nomo: Plutono (Sol IX)
• Alteco: 2,34 Mm
• Maso: 1,32 . 10²²kg (0,0022 de la Tero)
• Loko: la 9-a planedo, 5,91352 . 10¹²m for de la Suno (39,44 A).
• Tago: 552,1 ks (6t 9h 22min)
• Jaro: 7,8163 Gs (247,69 terjaroj)
• Gravito: 0,49 m/s² (0,05 de la tergravito)
• Temperaturo: 37 K
• Atmosfero: metano kaj nitrogeno
• Koloro: nekonata
• Satelitoj: 3 (2 sennomaj): Ĥarono, S/2005 P 2, S/2005 P 1
• Eltrovinto: Clyde TOMBAUGH, en la jaro 1930
• Naskiĝtago: antaŭ 4,6 . 10⁹ jaroj.

Plutono estas nuntempe la plej malproksima planedo konata, sed probable ekzistas almenaŭ unu alia: la movo de Neptuno ne estas tute klarigebla per la movo de la planedoj konataj. Ĉar Plutono iafoje estas pli proksime de la Suno, ol Neptuno, ĝi eble iam estis luno de Neptuno. (Plutono estis pli proksima de la Suno, ol Neptuno, ekde la 7-a de februaro 1979 ĝis la 11-a de februaro 1999. Ĝi nun restos la naŭa planedo ĝis la jarcento 23-a).

Plutono havas atmosferon de maldensa metano kaj nitrogeno, kaj, sur la grundo, metana glacio. Kiel Tero kaj Marso, Plutono havas sezonojn (vintro kaj vintrego!) kaj polusajn glaciojn.

Ĉu estas Plutono vera planedo? Ĝi estas tre malgranda: Merkuro estas dudekoble pli granda, laŭ maso, kaj eĉ Luno estas kvinoble pli granda. Sep lunoj (Luno, Ioo, Eŭropo (luno), Ganimedo, Kalistoo, Titano (luno) kaj Tritono) estas pli grandaj ol Plutono. Aldone, Plutono similas al la lunoj de Neptuno, kaj eble iam estis ties vera luno. Aliflanke, Plutono povas esti nur la plej granda asteroido de malproksima asteroidaro, la Asteroida Kujper-zono (inter 30 A kaj 100 A), estante frato de la asteroido Ĥirono kaj Hidalgo. Aldone, la orbito de Plutono estas tre nekutima por planedoj: ĝi vagas ekster la ekliptiko, for de la strio de Zodiako, kaj eĉ transiras la orbiton de Neptuno.

Du novaj satelitoj eble estis malkovri en 2005.

Astrologia Simbolo de Plutono

URANO

 

Urano

• Nomo: Urano (Sol VII)
• Alteco: 51 118 km
• Pezo: 86,86 . 10²⁴ kg (14,5 da tero)
• Loko: la 7-a planedo, 2870,99 milionoj km for de la Suno (19,18 AU).
• Tago: 62,04 ks (17h 14m)
• Jaro: 2651,1 Ms (84,01 terjaroj)
• Gravito: 8,9 m/s² (0,91 da tergravito)
• Temperaturo: 59 K
• Atmosfero: 83% hidrogeno, 15% heliumo, 2% metano
• Koloro: blua
• Lunoj: 27 (6 sennoma): Kordelio, Ofelio, Bianko, Kresido, Dezdemono, Julieto, Portio, Rozalindo, Belindo, Puko, Mirando, Arielo, Umbrielo, Titanio, Oberono, Kalibano, Stefano, Trinkulo, Sikorakso, Margareto, Prospero, Setebo (nomtemo: la rolantoj de Ŝekspiro k Alexander POPE)
• Eltrovinto: Herschel en 1781, sed Urano aperis kiel stelo sur iuj antikvaj stelmapoj.
• Naskiĝtago: antaŭ 4,6 miliardoj da jaroj.

La akso de Urano klinas 97.9 gradoj el la poluso de sia orbito. Urano havas 17 lunojn kaj maldikan ringon.

La atmosfero konsistas el hidrogeno kaj heliumo. La koro de la planedo estas roko, sed inter la roko kaj la atmosfero estas tavolo de akvoglacio kaj amonio.

Astrologia Simbolo de Urano

Kankro

Kankro latine Cancer estas stelfiguro de la Zodiako

 

 

Astronomio

ĉefaj steloj kaj ĉielaj objektoj:

Ne estas en tiu stelfiguro rimarkinde videblaj steloj, plej brilaj estas magnitude 3 aŭ pli.

• la plej brila estas asellus borealis distanca 220 l.j. precize lokita sur la Ekliptiko
• cetere videblas nudokule kiam ĉielo bone nigras la stelamaso M 44, distanca 515 l.j.

Astrologio

Laŭ la astrologiistoj naskituloj de ĉiu zodiaka signo havas karakteron propran je tiu signo. Jen laŭ ili la personeco de la « kankraj »

• virinoj :

Korpo kaj sano

Ili surhavas mienon el mildo, trajtoj, kiuj plurestas longtempe infanaspektaj, “cervina okulo » konstante iel “ĉaspersekutita”, aŭ gandaj okuloj, kiuj “manĝas la vizaĝon”, ŝi estas pli kortuŝa ol bela. Ŝi precipe havas multe da ĉarmo, beletan freŝan haŭtkoloron, rideton tre junan eĉ ĝis dum maljuneco. Trovatas du ĉefaj tipojn da ili : la « infana-virino », kaj la « nutreca patrino », sed foje la du renkontiĝas samtempe ĉe la sama virino. Ŝi havas emon malbonfartiĝi ekde kiam ŝi havas zorgojn aŭ angorojn, somatikeco (akiro de malsanoj ŝajne korpaj sed kaŭzitaj pro psikostato) oftas. La "kankraj" emas ricevi pezajn krurojn kaj reteni patologie akvon en la histoj. Al ili ofte “doloras ĉie”, spertas abruptajn kramfojn. Ili havas nervosistemon fragilan, emocieman naturon, ilia saneco dependas de ilia feliĉo. Ofte ili trovas sian ekvilibron en patrineco, kaj amegas infanojn. Ili facile ekploras, malamas maljunecon, tiun de aliuloj, kaj sian propran eĉ pli, eĉ iĝintaj mem maljunaj ili plu kritikas la maljunulinojn !

Kiel ŝi reagas ?

La „kankra“ virino multe revas. Infano ŝi ŝategas maski sin. Ŝi ege emas mensogi, aplombe, per bezono maskvesti la veron. Ŝiaj juĝokapablo ĝenerale estas falsita per sia subjektiveco. Ankaŭ ĉi tie patrineco povas igi ŝin malsama persono : pli respondeca, kun abruptaj ekflgroj da ordonemo, kaj pli da mensforto, ŝi ofte interesiĝas plu nur pri sia idaro. Maltrankvileco igas ŝin elspezi monon, aĉetante sian tujan revaĵon por konsoli sin, eĉ se ŝia buĝeto ne prudente permesus tion. « Fikseco » je la infanaĝo estas ege forta, ĝis plej alta aĝo. Foje oni trovas ŝin maljuna fraŭlino, neniam dicidinte forlasi siajn gepatrojn ; tiam ŝi enfosigos ilnn kaj malsanniĝos, ne elportante nek iliaj mortoj, nek sian solecon. Ŝi estas ege sociema, nehontema, kaj sensinĝena, ridema, petolema.

Je kio ŝi taŭgas ?

Trovatas ŝi en ĉiuj la profesioj « patrinecaj » : bebovartistinoj, psikilogoj por infanoj, rekapabligistino, flegistino, ktp. Ŝi ofte ricevas kvazaŭ miraklajn rezultojn dank’ al la kontaktema virto, kiun ŝi havas kun junuloj. Ŝi povas sukcesi ankaŭ en profesioj kaj agadoj rilataj al doma ornamo, meblaro. Dotita de fantazpovo kaj poezisento, ŝi verkas porinfanajn fabelojn. Ŝi havas senton pri koloro, desegnarto kaj pentrado allogas ŝin. Ŝi faras bonajn fotojn. Ŝi estas ofte aktorino aprezita pro ties ĉarmo kaj kvvazaŭ natureco.

Kiel ŝi amas ?

Ŝi estas foje iom neŭroze « infano-virino », kio lasas ŝin malkontenta, kio daŭre malekvilibras ŝin. La ekvilibra kankra virino strebos edziniĝon kaj infanojn, se ŝi devas iam elekti inter sia profesia kariero kaj siaj infanoj, ŝi elektos la infanojn. Ŝi ofte dediĉas al tiuj ĉi malutile al sia edzo, kiu povas tiam iĝi ĵaluza je la infanoj.

• viroj:

Korpo kaj sano

La korpo emas esti remburita, la karno pala. Mieno iom nematura. Li estas iel la « nostalgia poeto », kun la malkarnaj lipoj la okulo kvazaŭ revema, rigardanta preter la videblaj formoj. La unua malsano de la kankrulo estas ties hipoĥondrio, li konstate timas esti malsana, kaj fantaziigas al si malsanojn, kies li fine spertas simptomojn. Li timas morton kaj doloron, plezuriĝas priskribadante siajn malordojn, kuracigas sin per tri kuracistoj samtempe, senĉese fonante por partigi al ili siajn ektimojn. Kiam li sentas sin malbone, li instaliĝas en regresa stato: tio povas esprimiĝi per troa dormemo, drinkemo, aĉetado de kukoj aŭ per malplenigi sian fridujon dumnokte, au travagi la urbon de trinkejo al trinkejo. Male al la trodormema kankrulo, estas ankaŭ tiu noktvagula, kiu ade trovas pretekstojn por prokrasti enlitiĝon, konjekteble subkonscia formo de lia timo kontraŭ morto. Ofte li suferas alergiajn malsanojn, urtikario, psoriazo. Li estas tre emociema kaj impresiĝema.

Kiel li reagas ?

L « kankra » estas estaĵo ĉarma, sentema kaj revema, sed ĉefe li estas nelacigebla atentkaptiga rakontisto. Des pli ke li posedas bonegan memoron, sed ankaŭ imagpovon ! Sed lia plej valora doto estas tiu pri intimeco. Ĉe li oni tuj sentas bone, sensinĝena, en fido. Li estas la plej alloga amiko. Eble ĉar li havas la naturecon kaj spontanecon de infaneco. Kaj ankaŭ tiu animfreŝeco, kiu gardas lin kontraŭ ĉia maljuniĝo. Liaj reagoj estas elstare sujektivaj, li forte sentas tion, kion li spertas, kaj tio malhelpas lin elkateniĝi el sia emocia vidpunkto. Li logtempe plurestas «dika bebeto », ĉiam strebante al iu patrino. Lia komforto, dorlotita kaj protektita vivo, kiu favoras lian pasivan flankon ŝajnas al li nepraj. Fakte tiu falsa maldiligentulo laboras pli ol oni kredas, sed neniam li aspektas klopodi. Diletanto, ĉiontuŝulo, brila, kun multflanka inteligento, li interesiĝas pri mil temoj, en kiuj li malmulte enprofundiĝas, sed sentas.

Je kio li taŭgas ?

Ĉio fantazia konvenas al li : kino, poezio, ĉefe romana verkado, ankaŭ pentrado (prefere “naiva” aŭ superrealisma). Li ankaŭ havas bonegan kontakton kun amasoj, kun virinoj, kun infanoj. Li do povas prosperi en alpublika profesio, ligita al klientaro, Aŭ pri modo, dekoracio. Lia gusto al komforto kaj doma vivo igas lin bona instalanto. Li havas instinkton pri la oportuna gaĝeto, kaj scias tiom bone gin aĉeti kiel ĝin vendi. Danĝero en lia profesia vivo: miraĝo. La emo rigardi siajn dezirojn kiel realaĵojn. Se li mensogas al aliuloj, estas ĉar li unue mensogas al si. Ĉio ĉiam estas tuj farota, li antaŭvidas mirindajn planojn, riĉeco staras ĉe la pordo , kontaktoj estas prenitaj, kaj li elspezas la monon, kiun li ne jam enspezis ….kaj neniam enspezos. Ankaŭ en la teoria penso li reagas tiel ; se li estas socialisto, la revolucio estas ĉiam por morgaŭ, eĉ la regresojn li diras ke estas akrigo de la klasbatalo kiu proksimigas venkon !

Kiel li amas ?

Se li ne havas emojn samseksemaj (foje) li allogitas al virinoj, ofte pli junaj, al kiuj li estos ia patra figuro. Ili cetere ligiĝos facile al tiu spertula kaj nelacigebla amoranto. Diratas, ke li preferas kvanton al kvaliton, sed ankaŭ estas ĉar li plaĉas al la virinoj, kaj komprenas ilin plej bone, li tiom virineca mem. Li divenas ilin sentas ŝiajn dezirojn, kuntiras ŝin kun li en fantasian kaj mirindecan mondon. Sed li ne ĉiam facilas, malfidela, kaj eĉ pli maltrankvila, li povas fari kolerojn aŭ amajn ĉantaĝojn kaj plezuriĝi en kompleksaj sado-masoĉaj situacioj. Aliaj, pli stabilaj povas fariĝi bonajn kvietajn edzojn de afabla j virinoj, kiuj akceptos liaj etajn maniojn, plimalpli estos la reganto en la familio, kaj faros al li infanojn, kiuj li edukos perfekte, kun kiuj li scipovos ludi kaj kompreni. Male al la alia liaj pantofloj estos lia nura aventurŝipo

Saturno

La planedo Saturno

Saturno estas la sesa planedo de la suno. Ĝi estas gazgiganto, kaj la dua plej granda planedo en la sunsistemo post Jupitero. Saturno havas grandajn ringojn konsistante da glaciaj eroj kun iom da rokrubo. Ĝi nomigitas kiel la dio romia Saturno. Ĝia simbolo estas stiligata figuro de la falĉileto de Saturno. (Unukode:♄)

La Ĉina, Korea, kaj Japana kulturoj nomiĝas la planedon Terstelo, kiel la kvin elementoj.

• Nomo: Saturno (Sol VI)
• Diametro: 120.536 km
• Pezo: 568,8 · 10²⁴ kg (95,2 da Tero)
• Loko: la 6-a planedo, 1 429,40 milionoj da km for de la Suno (9,54 AU).
• Tago: 36,84 ks (10h 14m)
• Jaro: 929,6 Ms (29,46 Ter-jaroj)
• Gravito: 10,6 m/s² (1,08 da Ter-gravito)
• Koloro: flava
• Temperaturo: 88 K
• Atmosfero: 97% hidrogeno, 3% heliumo, 0,05% metano
• Lunoj sferoidaj: 7: Mimaso, Encelado, Tetiso, Diono, Reo, Titano, Japeto
• Lunetoj (tro malgrandaj sferiĝintaj): almenaŭ 41 (13 dume sennomaj): Albiorikso, Atlaso, Dafno, Epimeteo, Eriapo, Febo, Heleno, Hiperiono, Iĵirako, Imiro, Jano, Kalipso, Kiviuko, Metono, Mundilfero, Narvo, Pajno, Paleno, Paliako, Pandoro, Polideŭko, Prometeo, Siarnako, Skado, Sutungo, Tarvo, Telesto, Trimo, plus almenaŭ 13 lunetoj sennomaj.
• Eltrovinto: antikvulo
• Naskiĝtago: antaŭ 4,6 miliardoj da jaroj.
• Nuna loko en la Zodiako: inter Taŭro kaj Ĝemeloj (decembro 2002)

Jupitero

• Nomo: Jupitero (Sol V)
• Diametro:142 984 km
• Maso: 1 900,0·10²⁴ kg (318,0 da Tero)
• Loko: la 5-a planedo, 778,33 milionoj km for de la Suno (5,20 AU).
• Tago: 35,430 ks (9h 50m 30s)
• Jaro: 374,3 Ms (11,86 terjaroj)
• Gravito: 24,9 m/s² (2,54 da tergravito)
• Temperaturo: 120 K (je supro de nuboj)
• Atmosfero: 90% hidrogeno, 10% heliumo, 0,07% metano
• Koloro: flava, ruĝa kaj blanka
• Lunoj sferoidaj: 4: la galilejaj satelitoj Ioo, Eŭropo, Ganimedo, Kalisto
• Lunetoj (tro malgrandaj sferiĝinti):
  • proksimaj: 4: Metiso, Adrasteo, Amalteo, Tebo
  • malproksimaj: almenaŭ 55 (15 sennomaj — nomtemo: la amatinoj de la dio Jupitero): Temisto, Ledo, Himalio, Liziteo, Elaro, Karpo, Eŭporio, Telksinoo, Evanto, Heliko, Ortozio, Jokasto, Ananko, Praksidiko, Harpaliko, Hermipo, Tiono, Mnemo, Etno, Kalo, Taiĝeto, Ĥaldeno, Erinomo, Aedo, Kaliĥoro, Kaliko, Eŭridomo, Paziteo, Cileno, Eŭcelado, Heĝemono, Arĥo, Karmo, Izonoo, Pazifao, Sinopo, Spondo, Aŭtonoo, Kaliroo, Megaklito
• Eltrovinto: antikvulo
• Naskiĝtago: antaŭ 4,6 miliardoj da jaroj.
• Nuna loko en la Zodiako: inter Kankro kaj Leono (decembro 2002)

Jupitero estas la kvina kaj la plej granda planedo, estante granda bulo de hidrogeno. Iasence, ĝi estas malluma, malsukcesa steleto, ne havante la krizan mason por bruliĝi (Jupitero nur havas unu 80-onon de tia maso). Tamen, Jupitero donas pli da hejto ol ĝi ricevas de la Suno. La temperaturo de la centro de Jupitero estas 20 000 K, sed la hejto devenas de gravita premo, ne de atoma kunpremado, kiel en la Suno.

De niaj bildoj de Jupitero, ni nur povas vidi la suprajn nubojn, ne la

firman supraĵon. Malsimile al la Tero, Jupitero ne havas klarajn limojn inter tero, ĉielo kaj maro. Anstataŭ, kiel oni subiras al la centro de la planedo, nubo fariĝas densa nebulo, fariĝas maro (de metala hidrogeno), fariĝas koto, fariĝas roko. La roka parto de Jupitero estas 10-15-oble pli granda ol la Tero, sed la ĉefa parto de la planedo ne estas roko aŭ nubo, sed giganta maro de metala hidrogeno. La maro probable enhavas heliumon kaj metanan glacion.

Astrologia simbolo de Jupitero

La zonoj de nuboj videblaj en la bildoj de Jupitero estas zonoj de ventoj. La ruĝaj nuboj estas la pli altaj, la bluaj nuboj la pli malaltaj (de la nuboj videblaj).

La plej fama ŝtormo sur Jupitero estas la Granda Ruĝa Makulo, malkovrita de Cassini antaŭ tri jarcentoj. Ĝi estas 12 000 km · 25 000 km, la grandeco de du Teroj, kaj estas pli alta ol la ĉirkaŭaj nuboj.

Simile al Saturno, Jupitero havas ringojn, sed ili estas tiel maldikaj kaj mallumaj, ke ili ne estis malkovritaj ĝis robotoj vizitis la planedon. La ringoj de Saturno estas pli dikaj kaj estas faritaj el glacio, kiu brilas en la sunlumo.

Jupitero havas almenaŭ 58 lunojn, plejparte nomitaj la amat(in)oj de Jupitero. La kvar plej grandaj lunoj -- la galilejaj satelitoj Ioo, Eŭropo, Ganimedo kaj Kalistoo -- estis malkovritaj de Galilejo kiam li celis sian teleskopon al la nokta ĉielo. La malkovro ruinigis la kosmosistemon de Ptolemeo -- kaj ankaŭ la karieron de Galilejo mem.

Je la 16-a de julio 1994 ĝis la 22-a, la kometo Shoemaker-Levy 9 koliziis en Jupiteron. La efikoj de la kolizio estis videbla du jaroj poste. Krateroj de similaj kolizioj estas videblaj sur la supraĵoj de Ganimedo kaj Kalistoo.

Ĉi tiu plej granda planedo de la sunsistemo taŭge prenis sian nomon de la romia reĝo de la dioj, Jupitero.

Marso

 

Vidu ankaŭ dio Marso. Ne konfuzu ĝin kun mardo aŭ marto.

---

Nomo: Marso (Sol IV) Diametro: 6794 km Maso: 0,64219 . 1024 kg (0,107 da tero) Loko: la 4-a planedo, 227,94 milionoj km for de la Suno (1,52 AU). Tago: 88 642,6 s (24h 37m 22,6s) Jaro: 59,355 Ms (686,98 tertagoj) Gravito: 3,7 m/s2 (0,38 da tergravito) Temperaturo: 190 K – 240 K Atmosfero: 95% karbona dioksido, 3% nitrogeno, 1,6% argono (premo: 7 mb) Koloro: ruĝa (hejmo de giganta, ruĝa porko, laŭ melanezianoj) Lunoj: 2: Fobo, Dejmo Eltrovinto: antikvulo Naskiĝtago: antaŭ 4,6 miliardoj da jaroj. Nuna loko en la Zodiako: Virgo (decembro 2002)

Marso, frato de Tero kaj Venuso, estas malgranda, malvarma, dezerta mondo. Simile al Tero, ĝia tago daŭras 24,6 horoj, ĝi havas sezonojn, polusan glacion kaj eble iam havis riverojn kaj grandan maron. Aliflanke, Marso estas multe pli malgranda ol Tero, tial ĝi ne povas teni sufiĉan aeron, sub sia roza ĉielo, por varmigi sin kaj allasi grandan floradon de vivo : la nuna aero estas tiel maldensa kaj malvarma, ke akvo ne povas esti fluida, kaj eĉ akva glacio ne fandas sed bolas (kiel glacio de karbona dioksido sur Tero). Se vi starus sur Marso sen premovesto, al vi estus tre malvarma sed via sango bolus!

Geografio

Kvankam Marso estas pli malgranda ol Tero, la areo de tero seka estas la sama.

La nordo atestas pri antikva akvofluado – pri riveroj kaj eĉ granda maro – sed la sudo estas tre kraterita, kiel la Luno aŭ Merkuro. La suda tero estas multe pli alta ol la nordo.

Marso, kiel la Tero, havas polusan glacion, glacio akva ĉe la norda poluso kaj glacio karbon-dioksida ĉe la sudo.

Marso havas la plej altan monton konatan al homo, Olympus Mons ("monto Olimpo"), kiu estas 24 km alta de bazo al pinto! Eĉ ĉe la bazo (500 km en diametro), la klifo estas 6 km en alteco. Marso ankaŭ havas grandegan kanjonon, Valles Marineris, kiu estas 4000 km en longeco kaj 2–7 km en profundeco. En la sudo estas kratero mezuranta 2000 km en diametro kaj 6 km en profundo: Hellas Planitia ("Helenio ebenaĵo"). Por komparo, la pinto de Monto Everesto sur Tero estas 8,850 km super la maro.

(Laŭ internacia konsento, la nomoj de marsaj lokoj estas en la latina).

[redaktu]

 

Vivo?

Klare, la granda demando estas: Ĉu Marso ebligas – nun aŭ iam – vivon?

Tra 20-a jarcento, la penso kaj kredo pri la ekzisto de marsa vivo alternadis:

Dum la 1930-aj jaroj, inteligenta vivo sur Marso ŝajnis tiel probabla, ke usona radioprezento reĝisorita de Orson WELLES pri La Milito de Mondoj laŭ romano de H. G. WELLS pri invado de marsanoj sur Tero, estis kredita kiel prava novaĵo!

Astrologia simbolo de Marso

Tia kredo en anglalingvaj landoj estis instigita de mistraduko de verko de la kolorblinda, itala astronomo, Schiaparelli. En 1877 li diris, ke li eltrovis kanalojn sur Marso. Sed la angla lingvo havas du vortojn por "kanalo": canal por kanalo artefarita kaj channel por kanalo natura. Schiaparelli pensis pri kanalo natura, sed lia vorto estis tradukita en la anglan kiel canal – kanalo artefarita, implicinte vivon inteligentan sur Marso. La usona astronomo Lowell, ekscitite de la "eltrovo", konstruis observatorion en la dezerto de Arizono en 1894 por mapi Marson. Lowell eltrovis (probable preter la povo de sia teleskopo!) pli ol 500 tiajn kanalojn artefaritajn, produkton de civilizo mortanta. Tia Marso estis priverkita de la sciencfikciaj aŭtoroj H. G. WELLS en 1898 en Milito de la Mondoj kaj Edgar Rice BURROUGHS en la 1930-aj jaroj en sia serio pri Barsoom (la indiĝena nomo por Marso, laŭ Burroughs. Burroughs ankaŭ verkis la serion pri Tarzano, homo de la ĝangalo). Ankaŭ en Rusio romano kaj filmo "Aelita" traktis la "marsan imperion".

Sed dum la 1960-aj jaroj kaj 1970-aj jaroj, robotoj senditaj al Marso eltrovis planedon dezertan kaj kruelan. En 1976, Viking 1 & 2 vojaĝis al Marso por eltrovi proprainstrumente, ĉu vivo ja ekzistas sur Marso. Kvankam iuj el ĝiaj eksperimentoj sukcesis, aliaj malsukcesis. Ne havante sufiĉan pruvon, sciencistoj konkludis, ke vivo ne ekzistas sur Marso. La espero (kaj eĉ timo) pri marsa vivo disfalis.

Sed dum la 1990-aj jaroj, la bildo ŝanĝiĝis ankoraŭ denove. En 1996 roko de Marso, kiu falis al Tero, estis eltrovita, kiu ŝajne atestis pri vivo antikva sur Marso. En la roko kemiaĵoj estas trovitaj, kiuj ordinare estas formitaj de vivo, ne de iu ajn alia procezo konata.

[redaktu]

La Nova Flugaro

La nova flugaro de robotoj, kiu estas sendata al Marso inter 1996-2005, eble plue klarigos la demandon pri vivo. La unuaj robotoj alvenis al Marso je la somero de 1997 por mapi Marson en detalo kaj esplori la supraĵon. La misio de Pathfinder ankaŭ alvenis en la sama somero, en Ares Vallis ("valo de Ares, helena samvalorulo de romia Marso"), kie antaŭ 1-3 miliardoj jaroj estis grandega inundo. Pathfinder sendas robotan veturilon, Sojourner, por esplori la terenon.

En 1999 alia misio al Marso estis senditaj de Usono por esplori la sudan poluson, sed ĝi fiaskis. Kiel rezulto, en 2000, Usono malambiciigis sian programon por Marso, kaj ĝia espero venigi marsajn rokojn al la Tero estis detruita.

La sekvonta roboto sendita al Marso estis Beagle 2 el Eŭropo (Beagle 1 estis la ŝipo de Darvino). Ĝi estis lanĉita de orbitulo Mars Express (lanĉita de Tero la 2-an de junio 2003) kaj surmarsiĝis la 25-an de decembro 2003. Ĉar poste neniam establiĝis radia kontakto, ĝi supozeble estis detruita. Mars Express funkcias kaj faris multajn fotojn de la marsa surfaco.

Komence de 2004 sukcese almarsiĝis la usonaj sondiloj Spirit (MER-A) kaj Opportunity (MER-B). En aŭgusto 2005 estis lanĉita la usona mars-sondilo Mars Reconnaissance Orbiter.

En 2003, Marso estis 56 milionojn da km proksime de Tero -- la plej proksima distanco ĝis 2287.

La planedo Marso nomiĝas laŭ la romia Dio Marso, verŝajne pro sia sangruĝa koloro.

Venuso

• Nomo: Venuso (Sol II)
• Diametro: 12.103,6 km
• Maso: 4,869·10²⁴ kg (0,82 da tero)
• Loko: la 2-a planedo, 108,20 milionoj km for de la Suno (0,72 AU).
• Tago: 20 996,1 ks (243,01 tertagoj)
• Jaro: 19 414 ks (224,70 tertagoj)
• Gravito: 8,9 m/s² (0,91 da tergravito)
• Koloro: blanka
• Temperaturo: 726 K (!!!)
• Atmosfero: 96% karbona dioksido, 3% nitrogeno, 0,1% akvo
• premo: 90 000 mb (!!)
• Lunoj: 0
• Eltrovinto: antikvulo
• Naskiĝtago: antaŭ 4,6 miliardoj da jaroj.

Venuso, frato de Tero kaj Marso, estas iomete pli malgranda ol Tero, sed multe pli varmega: la temperaturo sur la supraĵo de Venuso estas sufiĉe varma por fandi plumbon! Kvankam Merkuro estas pli proksime al Suno, Venuso estas pli varmega ĉar ĝiaj nuboj, kiuj ĉiam kovras la planedon, tenas tro multe de la hejto ricevita -- kiel aŭto staranta en la somera suno. La tiel-nomata forceja efiko. Tial, dum Marso ŝajne estas tro malvarma por subteni vivon, Venuso ŝajne estas tro varma.

2004-06-08

La belaj nuboj de Venuso ne estas de akvo, sed de [[sulfata acido]]. La aero estas plejparte de karbona dioksido kaj estas tre densa kaj peza. Fakte, ĝi estas tiel densa ke se vi starus sur

Venuso, vi ŝajne starus je fundo de granda pelvo.

Astrologia Simbolo de Venuso

La venusa tago: la suno superiras en la okcidento kaj, post 4 termonatoj, subiras en la oriento (kvankam sub la dikaj nuboj de Venuso, la Suno estas nevidebla). Tiam sekvas 4 termonatoj da nokto.

Simile al Tero kaj malsimile al Merkuro kaj Marso, la supraĵo de Venuso enhavas movantajn kontinentojn. La supraĵo estas kovrata de krateroj, vulkanoj, laffluoj kaj montoj.

Venuso estas ankaŭ nomata la matenstelo aŭ vesperstelo, ĉar ĝi ofte aperas kiel brila stelo de la krepusko. Sed, malsimile al aliaj steloj, ĝi ne trembrilas. Venuso estis grava al la religio kaj kalendaroj de antikva Meksiko. Ĝi estis la stelo de la plumita serpenta dio, Kecalkoatlo. Pro ĝia beleco, la romianoj nomis ĝin laŭ la bela amdiino Venera.

El la multaj robotoj senditaj al Venuso el Tero, la kvar plej sukcesaj estas

Pioneer (usona) en 1978, Venera 15 & 16 (rusaj) dum 1983-84 kaj Magellan (usona) dum 1990-94.

Magellan iris ĉirkaŭ Venuso por mapi ĝian supraĵon per radaro, verkante la plej detalan mapon, kiun ni nun havas. Magellan uzis la atmosferon por bremsi kaj stiri, tekniko konata kiel aerobremsado. Je oktobro 1994, Magellan falis en la atmosferon, kie ĝi estis detruita de la atmosfera premo.

Merkuro

Nomo: Merkuro (Sol I)
Diametro ĉe ekvatoro: 4878 km
Pezo: 0,330 . 1024 kg (0,06 da tero)
Loko: la 1-a planedo, 57,910 milionoj km for de la Suno (0,38 AU).
Tago: 5067,36 ks (58t 15h 36m)
Jaro: 7,601 Ms (87,97 tertagoj)
Gravito: 3,7 m/s2 (0,38 da tergravito)
Koloro: flava
Temperaturo: 452 K (700K tage, 100K nokte)
Atmosfero: iomete da hidrogeno kaj heliumo
Lunoj: 0
Eltrovinto: antikvulo
Naskiĝtago: antaŭ 4,6 miliardoj da jaroj.
Merkuro estas la unua planedo, la plej proksima al la Suno. Kun Venuso, ĝi ankaŭ estas la plej varmega: 700 K dum tago, sufiĉe varmega pro fandi plombon. Sed spite de ĝia proksimeco, la merkura nokto estas tre malvarmega: nur 100 K d um nokto, pro la manko de densa atmosfero.
Merkuro estas pli malgranda ol Marso sed pli granda ol Plutono aŭ ol la Luno. Fakte, ĝi aspektas simile al la Luno: la supraĵo estas plena de krateroj kaj montoj. La krateroj estas faritaj de la frapado de asteroidoj kaj kometoj, same kiel sur la Luno, sed la krateroj estas plejparte pli grandaj ol tiuj de la Luno, ĉar apud la Suno astroj iras multe pli rapide. La plej granda kratero estas Caloris, 1300 km en diametro, 3,6 miliardojn da jaroj en aĝo. La frapo, kiu kreis ĝin, estis tiel giganta, ke ĝi sulkigis la kontraŭan flankon de Merkuro.
Unu mistero pri Merkuro estas ĝia forta magneta kampo, kiu defias nian komprenon pri la formiĝo de la Suno kaj la planedoj. Ĝi sugestas, ke Merkuro unufoje estis multe pli granda aŭ la Suno multe pli brila.
La tago de Merkuro estas la plej longa -- 176 tertagoj -- kaj -- estas eĉ pli longa ol al merkura jaro (88 tertagoj)! Merkuro turniĝas -- tiel malrapide kaj iafoje iras tiel rapide ĉirkaŭ la Suno, ke la Suno iafoje ŝajnas halti en la ĉielo kaj iri malantaŭen!
Pro sia proksimeco al la Suno, Merkuro estas malfacile studebla. Fakte, unu flanko de la planedo estas tute nekonata! La plimulto de nia scio pri Merkuro devenas de tri vizitoj de >Mariner 10 en 1974 kaj 1975. Ĝis nun, roboto neniam orbitis Merkuron aŭ staris sur ĝia supraĵo. Nia nuna scio pri Merkuro similas tiun pri la Luno ĉirkaŭ 1950.
La usona sondilo MESSENGER –- anglalingva akronimo de 'MErcury Surface, Space ENviroment, GEochemistry, and Ranging' = Surfaco, Spaca Medio, Geokemio kaj Liniiĝo de Merkuro -- estis lanĉita la 3-an de aŭgusto 2004 kaj komencis 6-jaran vojaĝon al Merkuro. Ĉefaj taskoj de la sondilo estas la plena ekkono de la surfaco kaj esploro ĉe la polusoj pri glacio.

Suno

La Suno estas mezgranda, flava stelo, kiu estas la centro de nia sunsistemo. La planedoj kun siaj lunoj, la asteroidoj, la kometoj, kaj la meteoroidoj iras ĉirkaŭ nia suno. La suno estas la sola korpo aŭ astro de la sunsistemo, kiu eligas ĝian propran lumon.

Kiel la aliaj steloj en la universo, la suno estas grandega globo de varmegaj gasoj. La Tero estas nur je proksimume 150.000.000 km de la suno. La stelo plej proksima al la suno estas Alpha Centauri. La lumo de tiu stelo bezonas 4,35 lumjarojn por atingi la Teron. La lumo de la suno bezonas nur 8,3 minutojn por atingi nin.

La maso de la suno konsistas precipe el hidrogeno (pli da 75%) kaj heliumo kaj 70 aliaj elementoj. Sed la suno estas tiel varmega, (de 5.500 ĝis 15.000.000 gradoj Celsiuso), ke tutaj la elementoj tie estas en la gasa stato, aŭ eĉ plasma stato (t.e. miksaĵo de nukleoj kaj elekronoj senligaj). La suna maso estas 331.950 fojojn pli granda ol la maso de la Tero. La diametro de la suno estas 1.400.000 km.

Astrologia simbolo de Suno

La suno estas speco de granda nuklea forno. Per nuklea fuzio la suno eligas varmon kaj lumon, kiam la hidrogeno konvertiĝas en heliumon. Sed tio estas tre longa procezo. La sciencistoj taksas, ke la suno formiĝis antaŭ 4.600.000.000 jaroj, kaj ĝia vivo daŭros 5 mil milionojn da jaroj plu.

Ni povas vidi la sunan koronon dum totala suna eklipso. Tiam la astronomoj povas studi la grandajn ekflamegojn, kiuj elĵetiĝas de la suna kromosfero. Ili ankaŭ studas la sunmakulojn, kiuj povas fari perturbojn en la teraj telekomunikadoj. (Averto: oni ne devas rigardi rekte la sunon.)

Kiel brilas la Suno ?

La giganta kvanto de energio kiu elradias de nia Suno dum kvin miliardoj da jaroj estis longdaŭra enigmo por astronomoj. Kiaj energio-fontoj povus provizi tiom da energio dum tiom longa epoko? Se la tuta Suno estus farita de karbo, ĝia brul-energio sufiĉus nur por kelkmiloj da jaroj. Gravita energio - malrapida ŝrumpo de la Suno pro la propra pezo - povus daŭri nur 30 milionojn da jaroj. La mistero de la suna energio solviĝis nur en la 20a jarcento kiam oni malkovris la nuklean energion. Evidentiĝis, ke la sola fonto kiu estas sufiĉe abunda por klarigi la sunan energion estas nuklea brulado. Kvar nukleoj de hidrogeno, la elemento plej abunda en la Suno kaj en la Universo, kunfandiĝas al unu nukleo de heliumo. Tia brulado provizas la energion de ĉiuj steloj en la "ĉefa sekvenco", kiel nia Suno. Kiam elĉerpiĝas la provizo de hidrogeno en la stela centro, heliumaj nukleoj povas bruli kaj produkti pli pezajn nukleojn kiel karbono, nitrogeno, oksigeno ktp.

La plejparto de antikvaj socioj diigis la Sunon (Helios, aspekto de Apolonio en greka mitologio, Sol en romia mitologio), kaj aktualaj novpaganoj kultas ĝin kiel aspekton de la Virdio. La suno, kiel la plej videbla astro, formas la bazon por multaj kalendaroj, inkluzive de la Okcidenta gregoria kalendaro. La tago dimanĉo nomiĝas por la Suno en la angla (Sunday) kaj en la germana (Sonntag). En alkemio kaj blazono, la Suno asociiĝis al la metalo oro.

---

Sunsistemo
Suno | Merkuro | Venuso | Tero | Marso | Jupitero | Saturno | Urano | Neptuno | Plutono | 2003 UB313
Listo de la objektoj de la sunsistemo.