Astrologio kaj la sciencistoj

La vero estas, ke mi ne parolas multe, vizaĝo al vizaĝo, pri astrologio. La temo interesas min kaj ĝin mi studas kaj pri ĝi mi skribas, sed mi ne klopodas konvinki aliajn homojn akcepti astrologion kiel veron absolutan (ĉar mi mem komprenas, ke ĝi ĝenerale ne prezentiĝas kiel vero absoluta). Sed fojfoje, en rondoj aŭ amikaj renkontiĝoj la temo aperas en la interparoloj kaj foje iu faras demandojn al mi, se li scias pri mia intereso pri astrologio. Se la persono "ne kredas" je astrologio, normale liaj komentoj estos mokemaj aŭ rigore skeptikaj. Tiam mi klarigas, ke astrologio, almenaŭ por mi, ne estas religio: ĝi ne estas revelaciita vero, kiu pretendas esti fiksa kaj 100-procente memrealigita en la vivo de la homoj. Oni ne devas kredi je astrologio, oni ne bezonas kredi je astrologio. Se ĝi iel funkcias, tio estas tute sendependa de ia kredo fare de la homoj. 

Astrologio estas konosistemo, unu el multaj. Scienco estas moderna konosistemo, sed ankaŭ ekzistas aliaj konosistemoj pli malnovaj kaj malpli materiismaj ol la scienco: la numerologio, la taroko, la kiromancio, la kamparana terkulturado, la gastronomio, ktp. Kelkaj el ĉi tiuj konosistemoj ŝajnas sciencaj, aliaj estas klare artoj, aliaj ŝajnas esti kombinaĵo el arto kaj scienco. Ili estas diversaj kaj liberformaj en siaj internaj koherecoj, male ol nia moderna scienco, kiu estas plej struktura kaj plej sistema ene de sia propra denaska materiismo. 

La afero estas, ke nia tempo iĝis sklava rilate la modernan sciencon, kvazaŭ tiu estus la ununura valida maniero konstrui sciarojn pri ia afero aŭ fenomeno aŭ realaĵo. Kompreneble la fanatikaj defendantoj de la moderna scienco ofte ne polemikas pri la valoro de praaj konosistemoj kiel gastronomio aŭ terkulturado, sed aliaj konosistemoj estas ege kritikataj kaj atakataj, precipe astrologio, numerologio, taroko, kiromancio, kaj similaj. Kial? Ĉar ĉi tiuj konosistemoj ŝajnas konkuri kontraŭ la moderna scienco je unu specifa celo: antaŭvidi fenomenojn, antaŭpriskribi fenomenojn. Tia antaŭpriskribado implicas grandegan socian povon en nia meĥanikigita socio. Kaj la sciencistoj estiel aro da organizitaj homoj, volas tiun grandegan povon por si! Kaj, kio estas la plej kutima universala formo de tiu povo? Mono! Mi legis ekzemple la plej bruan kritikon al astrologio fare de sciencisto en Anglujo kaj mi trovas, ke tiu sciencisto kritikas ĉefe la kvanton da mono, kiom la astrologi-ŝatantoj emas pagi! Lia dosiero konkludas, ke astrologio estas ŝajnscienca kaj ke ĝi vere "ne funkcias", sed oni havas la impreson, leginte tian dokumenton, ke lia vera ĉagreno ne estas la ignorado de ia scienca vero. Lia vera ĉagreno estis la facila maniero per kiu iu fama astrologiisto en Anglujo sukcesis enspezi facile grandegan kvanton da mono.

La "scienca" verko baziĝas klare sur evidentaj simpligoj, troigoj kaj ĝeneraligoj. La "astrologio" taksata de tiu sciencisto ne estas la profesia, la rafinita kaj kompleksa astrologio (ekzemple de Dane Rudhyar aŭ de Julia kaj Derek Parker). Plej ruze, la sciencistoj kritikaj al astrologio analizas kaj taksas la version "pop" de la astrologio, tiun misan svagan astrologion profitatan de revuoj kaj televido. Kaj ankaŭ plej ruze la sciencistoj argumentas, ke astrologio devas esti simpla por esti vera aŭ scienca. Ĉu ne disponeblas pli kontraŭscienca argumento ol tiu ĉi lasta? Mi ne asertis ankoraŭ, ke astrologio estas iu scienco, sed... Ĉu biologio, fiziko, kosmologio, genetiko, geologio, ktp, estas simplaj?

Laŭ mia sperto, astrologio estas ege pli malsimpla ol la sciencistoj opinias aŭ volas kredigi. Horoskopoj ekzemple en revuoj, ĵurnaloj aŭ magazinoj, pretendas priskribi samtempe milionojn da homoj, kiuj havas nur unu komunan punkton en siaj astraj kartoj: la Suna signo. Tamen, unu astra karto enhavas multe pli ol nur la Suna signo. Horoskopoj plej trafe devas esti unuopaj, ne multopaj. Mia horoskopo estas nur mia. Ĝi ne helpas priskribi aliajn homojn. Pro tio la horoskopoj en periodaĵoj estas tre svagaj kaj tre maltrafaj. Horoskopoj en magazinoj kaj televidprogramoj diras nenion utilan al mi. Alia tre ofta eraro estas kredi, ke unu homo havas nur unu astrologian signon. Iu persono estas kombinaĵo de pluraj astrologiaj signoj, laŭ specifa proporcioj kaj procentaĵoj. La tri ĉefaj astrologiaj signoj de iu persono estas la Suna signo, la Luna signo, kaj la Ascendanta signo. Tio estigas grandan aron da kombinoj. La dek du astrologiaj signoj estas nur la krudmaterialo, la "ingrediencoj", de pli kompleksa individua kombinaĵo. Por ataki astrologion, la sciencistoj simpligas troe la aferon kaj verkas supozeble sciencajn studojn ekde misa simpligita versio de la astrologio. Eĉ se ni prenas nur la du gravajn signojn de la persono (ignorante la posiciojn de la planedoj, kio ankaŭ gravas), la Sunan kaj la Lunan, tio estigas 144 homajn tipojn! La tipo Virŝafo-Virŝafo (1-1), la tipo Virŝafo-Taŭro (1-2), la tipo Virŝafo-Ĝemeloj (1-3), ktp.

En mia hispanlingva blogo mi publikigas multe pri astrologio. Ne kiel rimedo por konvinki aŭ varbi "kredantojn", sed kiel prezentado de la astrologiaj teorioj kaj kiel oni povas science trakti tiujn teoriojn. Kompreneble mi ne estas sciencisto, sed tre ofte, fakte tro ofte, la skeptikaj argumentoj kontraŭ astrologio estas tiom mallogikaj kaj tiom kontraŭsciencaj, ke mi ne povas ilin ne ridindigi kaj analizi. Tio intelekte amuzas min! Mi notis, ke preskaŭ la duono de miaj artikoloj pri astrologio en mia hispanlingva retnotejo konsistas fakte el analizoj de la logikaj trompoj kutimaj en la skeptikaj "raciaj" "sciencaj" argumentoj kontraŭ la astrologio. Tio certe atestas malbone pri la astrologi-malŝatantoj kaj pri ilia malplaĉo, kiu plej ofte rilatas neniel al la nebiasa serĉado de la scienca vero.

Pri la sunpasado de Venuso la 6a de junio 2012 (Manuel Pancorbo)

Jen astronomia temo, prezentita de Manuel Pancorbo dum la 71a Hispana Esperanto-Kongreso. Tio ne estas do neta astrologia temo, sed memoru, ke astronomio estas la bazo, la deirpunkto de astrologio.

La signo de la lingvo internacia: Leono!

La astra karto de aĵoj kaj okazaĵoj

La unua kaj plej precipa ilo en astrologio estas la astra karto. Ĝi estas speco de mapo de la ĉielo, speco de “filmero” de la ĉielo, haltigita ĵus je la momento tiam, kiam iu aŭ io naskiĝis. Jes, iu aŭ io. Aĵoj ankaŭ havas siajn proprajn astran karton, kondiĉe ke oni sciu ekzakte la daton de la “nasko” de tiuj aĵoj. Registaroj, regnoj, organizaĵoj, traktatoj, entreprenoj, firmaoj, libroj, produktoj (certa tipo de aŭtomobilo, aŭ ia ilo ajn), ĉiuj ĉi aĵoj povas havi siajn proprajn astrajn kartojn. Kaj ankaŭ lingvoj! La problemoj pri la etnaj lingvoj estas, ke neniu scias kun certeco kiam ili “naskiĝis”, kaj plej verŝajne tia naskiĝo daŭris fakte multajn jarcentojn.

La astra karto de la Unua Universala Kongreso de Esperanto. La astra karto estas kvazaŭ kartografio de la ĉielo dum iu traktata momento aŭ dato kaj super iu specifa loko de la Tero.

Planlingvoj ne havas tiun problemon. Sed kio estas la “nasko” de planlingvo? Estis en astrologio antaŭe, jam de longege, du ĉefaj skoloj pri la grafikado de la astra karto. Estis la astrologio pri la koncipo de la estaĵo, kaj estis la astrologio pri la nasko de estaĵo. Laŭ la astrologio pri la koncipo, oni devas grafiki la astran karton laŭ la dato de la koncipo de la ulo, nome la dato de la gravedigo, parolante pri homoj. Male, en la astrologio pri la nasko oni grafikas la astran karton laŭ la dato de la nasko de la persono. Estas do pli-malpli naŭ monatoj da intertempo inter tiuj du astraj kartoj, la koncipa kaj la naska. Kun la tempo, la astrologio pri la koncipo iĝis eksmoda, ĝis la rezulto, ke nuntempe ekzistas preskaŭ nure la astrologio pri la nasko. En astrologio pri la nasko, la astrologiisto konsideras la naskon la plej grava momento de la individuo, ĉar nur je tiu momento iu ulo individuiĝas.

Temante pri aĵoj aŭ okazaĵoj la afero komplikiĝas, ĉar, kiam ekzakte iu aĵo “individuiĝas”? Kiam ekzakte estas la “nasko” de iu okazaĵo? La respondo dependas de la pritraktata aĵo aŭ okazaĵo en si. Se ni konstruis domon, la momento kiam ĝi estis jam pretigita por loĝado, tiu estas la dato de “nasko” de tiu domo. Kaj pli precize, laŭ aliaj astrologiistoj: la naskodato de la domo estas tiu, kiam ĝi finfine estis loĝata unuafoje, ĉar tiam ĝi vere komencis plenumi sian funkcion. Se temas pri alia tipo de konstruaĵo, ekzemple kontruaĵo el laborejoj, la naskodato estas tiu, kiam la tuta konstruaĵo estis publike inaŭgurita. Plej ofte inaŭgurado de io estas la naskodato konsiderota por estigi la respondan astran karton. Laŭ la astrologio pri naskodato, iu kongreso estas "naskita" tiam, kiam oni inaŭguris ĝin. Iu registaro "naskiĝas" tiam, kiam la eksiĝanta prezidanto transdonas sian postenon al la nove elektita prezidanto. Se iu teritorio estas kolonio de lando aŭ regno, kaj tiu kolonio faras publikan deklaracion de sendependeco, tiu estas la naskodato de la nova sendependa lando, ĉar tiam la kolonio iĝas “regnido”, individuiĝante de sia “patroregno”.

Filmero de la ĉielo je la 9a de aŭgusto 1905 super Francujo.
La astra karto supren montras grafike tion, kion ni vidas en tiu
ĉi filmero. La ruĝaj linioj estas la orbitoj de la planedoj.

Mi konsideras, ke la naskodato de nia lingvo estas la momento, kiam la Unua Libro estis publikigita. Ni scias, ke nia lingvo ekzistis antaŭe de 1887 kiel privata eksperimenta projekto de Zamenhof. Tiuj jaroj estas kvazaŭ la gradeviĝo de Zamenhof por nia lingvo. Zamenhof estis la gravedigita “patrino” de nia lingvo dum tiuj jaroj, ĝis la tago, kiam la lingvo “eniĝis la mondon”, apartiĝante simbole de sia “patr(in)o”. Mi konsideras, ke la publikigado de la Unua Libro estas tiu momento eniĝi la mondon. Je tiu momento, Esperanto jam ĉesis kuŝi sole en la sino de Zamenhof, kaj fariĝis “individuaĵo”. Paradokse, nia lingvo iĝis “individuaĵo” pere de sia fakta kolektiviĝado. Sed tia estas la naturo de ĉia lingvo ajn, kaj tio ne ŝanĝas la astrologian interpreton pri la naskodato de la lingvo kiel aĵo. Alia interesa rimarko estas, ke lingvo ne nur estas aĵo sed ankaŭ okazaĵo. Ĉiam, kiam oni parolas ĝin, skribas ĝin, interkomunikadas per ĝi, okazas io, kio fakte estas la esto mem de la lingvo.

Krome de la duobla naturo de la lingvo (aĵo kaj okazaĵo) kaj de la paradoksa karaktero de ties “individuiĝo” per sia propra publikiĝo, ni povas konsideri la publikigadon de la Unua Libro kiel la astrologia naskodato por grafiki la astran karton de nia lingvo. Tiu naskodata momento estis la 26-an tagon de julio 1887. Laŭ tiu dato, Esperanto estas signo Leono. Nia lingvo estas do Leonulo!

Sub la fajro de la patro kaj de la filo

Astrologie ekzistas tre forta akordo inter Zamenhof kaj Esperanto, ĉar ambaŭ estas estoj el fajraj signoj. Vi povas diri, ke oni ne endas esti geniulo por vidi akordecon inter la planlingvisto kaj la kreaĵo. Prave. Sed astrologie mi ne parolas pri la komprenebla supraĵa akordeco inter iu kreinto kaj la kreitaĵo. Mi parolas astrologie pri ia interna profunda akordeco, harmonio. Ĉu ne estas vere, ke ne ĉiam ekzistas harmonio inter iu kreinto kaj la kreitaĵo? En la astraj kartoj de Volapuko kaj de Johann Martin Schleyer, mi trovis tiklajn kontraŭsencojn pri la elementoj. Schleyer estis Kankro kaj havas Plutonon ĉe Virŝafo. Volapuko estas Virŝafo kaj havas la Lunon ekzekte en la sama punkto de Kankro, kie kuŝas la Suno de Schleyer. Estas do kvadraturo (aspekto pri 90 gradoj) inter la plej ĉefaj astroj de la kreinto kaj de la kreitaĵo. Tie ekzistis do konflikto, malharmonio inter “patro” kaj “filo”, ne nur pro tio, ke Schleyer estis el akvo (Kankro) kaj Volapuko el fajro (Virŝafo), sed ankaŭ pro la kvadraturo, kiun ili havas inter tre gravaj astroj: Suno, Luno, Saturno kaj Plutono. La Luno en Kankro de Volapuko estas bona pozicio, ĉar ĝi povus doni flekseblecon kaj ebligi evoluojn kaj transformojn, kio estas necesa en ĉiu homa lingvo. Sed la Suno de la "patro" ĝuste sur la Luno de la "filo" en Kankro eksplikas la troan "enamiĝon" de Schleyer por sia planlingvo, kio malpermesis ĉian ŝanĝon en la kreitaĵo. Aldone la Plutono (planedo reganta la ŝanĝojn kaj la transformojn) de Schleyer kuŝas ekzakte sur la Suno kaj Saturno de Volapuko en Virŝafo. Tio estas tre malfacila, problema konjunkcio! Konjunkcio inter Suno kaj Saturno supozas fortajn problemojn por la kreskado de la iu esto, ĉar Saturno esence emas limigi ĉion, kio volas kreskiĝi, pligrandiĝi... Plutono tie signifas, ke Volapuko ŝanĝis la vivon de Schleyer, sed li sukcesis ŝanĝi nenion en sia kreitaĵo, kvazaŭ tiu lasta volus esti ĉiam senŝanĝa, ĉiam la sama. Tio estas plie klarigita de la kvadraturo inter la Suno-Saturno kaj la Luno en la astra karto de Volapuko. 

La astra karto de Johann Martin Schleyer kaj la emblemo de Volapuko. Estas interesa la uzo de la kaduceo, kio estas tradicia simbolo de planedo Merkuro (kaj de Hermeso), kiu regas la komercon.

La konfliktoj pro la malsameco de la elementoj estas io, kion ni trovas ĉiutage inter homoj: patro de fajra signo plej eble havos baraktojn kun filo de tera signo; kaj persono de akva signo havos plej eble neharmonian kunvivadon kun persono de aera signo. Tio okazas, laŭ astrologio, pro tio, ke Aero kaj Akvo malas inter si, dum Fajro kaj Tero malas inter si. Aero kaj Fajro ja bone funkcias kune, sed kun kelkaj kompromisoj. Same pri Fajro kaj Akvo. Sed tiaj du lastaj kombinoj estas tre delikataj. Ili dependas de la rezisto de tre bezonataj kontaktoj. Ĝenerale vi plej eble havos harmonian interagon kun persono de via sama signa elemento. Tio validas ankaŭ pri aĵoj kaj okazaĵoj.

Zamenhof estas signo Arkpafanto. Tiu signo kaj Leono estas fajraj signoj. La patro de Esperanto estis do fajrsigna same kiel sia kreitaĵo, nia lingvo! Sed la tri fajraj signoj (Virŝafo, Leono, kaj Arkpafanto) temas pri tri malsamaj specoj da fajroj. Virŝafo estas ĉefpunkta signo de fajro. Ĝi reprezentas la plej vivantan fajron, la plej povohavan, la fajron tiun, kiu komencas ĉion. Virŝafo reprezentas tutan komencon kaj plenan miismon. (Volapuko estas Virŝafa. Jen la miisma fajro, kiu ne volas fari kompromisojn kun la medio. Pro tio, laŭ astrologio, Virŝafuloj ofte estas egoismaj.) Male, Arkpafanto estas ŝanĝema signo de fajro, iom malpli movanta fajro, iom malpli povohava. Ĝi reprezentas la lastan fajron, la fajron tiun, kiu finas ion. Se Virŝafo estas la sunleviĝo de la fajro (Volapuko komencis ĉi tiun aventuron!), Arkpafanto estas la sunsubiro. Pro tio Arkpafantuloj emas farti iom malsanemaj el ĉiuj fajraj signoj. Virŝafulo agas kvazaŭ li bezonas neniel la helpon de la aliaj, kvazaŭ li povas kontraŭ ĉiu kontraŭstarado, eĉ se tio temu pri memtrompo, pri mempercepta fantazio. Arkpafantulo jam ne havas tiom da energio kaj povo: li agas kun la plena konscio, ke li bezonas la helpon de la aliaj, ke li sola ne povas kontraŭ la baroj. Tiel agis Zamenhof. Laŭ astrologio, se Zamenhof estintus Virŝafulo, li antaŭenirigintus nian lingvon tute sendepende de la helpoj de aliaj homoj, tute senkonsiderante la kontraŭstaradojn, la kondiĉarojn kaj la barojn, se tio estintus eble, kompreneble.

Leono reprezentas tipon de fajro inter la Unua (Virŝafo, la Ĉefpunkta fajro) kaj la Lasta (Arkpafanto, la Ŝanĝema fajro). Se la fajro de Virŝafo estas la esperplena fajro de la sunleviĝo, kaj la fajro de Arkpafanto estas la iom lacigita helpobezona fajro de la sunsubiro, tiam la fajro de Leono estas la plej brila kaj ekvilibra fajro de la tagmezo. Leono estas fiksa signo. Ĉiuj tiuj tri signoj emas esti kreivaj, sed la tipo de fajro, kiujn ili reprezentas, montras la tipon de kreitaĵoj, kiujn ili produktas. Pro tio, ke Arkpafanto rigardas la mondon laŭ la lacigita, movomanka kaj povomanka sunsubira fajro, ĝi jam volas krei novan mondon. Ĝi jam vidas la mondon kiel ion finan. Ĝi malakceptas malnovajn strukturojn. Ĉiu fajra signo parolas iel iam pri libereco kaj espero, sed la vidpunkto de Arkpafanto estas la vidpunkto de tiu, kiu vivas meze de la mallibereco kaj de la malespero. Arkpafanto havas ĉiam ene de si ian intuicion, ian pezan impreson pri finiĝo, pri lasteco. Pro tio, ĝi decidas esti la libereco kaj la espero, kiujn ĝi jam ne trovas ĉirkaŭ si mem. Kaj pro tio la emblemo de Arkpafanto estas la centaŭro Kirono, la Majstro, kiu povas senprobleme sanigi la aliajn sed kiu ne kapablas sanigi sin mem. Kirono estis la ununura saĝa kuracisto, kiu ne povis sanigi sin mem, kaj pro tio ĵetadis siajn sagojn el fajro por ŝanĝi, sanigi kaj liberigi la mondon. Tiel estas la simbolo Arkpafanto!

Leono reprezentas tamen staton antaŭan al tiu de Arkpafanto. Leono portas sian fajron kiel la plejan lumon, kiel la Tagmezon, kiel la plej grandan fajron. La kreitaĵo de Zamenhof estas astrologie ekzemplero de tia fajro. Estas interese, ke Esperanto postvivis multajn reformojn, male ol aliaj lingvoj. Astrologie oni povas aserti, ke tio eblis, ĉar la fajro de Leono estas fiksa: ĝi ne volas moviĝi al la sunsubiro, ĝi ne volas malpliigi sian forton kaj lumon, ĝi volas ĉiam brili meze de la ĉielo. Tiu fajro de Leono ja celas ŝanĝi la mondon (kiel ni vidas en la vivoj de multaj politikistoj kaj politikaj estroj) sed ĝi neniel permesas arbitrajn ŝanĝojn sur si mem. Mi opinias, ke se Esperanto estintus Arkpafanta kiel sia iniciatinto, tiam plej eble la reformoj okazintus sen neado, ĉar la fajro de Arkpafanto estas mola, cedema, ŝanĝema. Ĉu ne estas vero, ke Zamenhof mem, Arkpafantulo, cedis foje al la kritikoj kaj proponoj pri reformoj por la lingvo? Estis la unua komunumo de esperantoparolantoj tiuj, kiuj decidis ne reformi aŭ ŝanĝi la lingvon. Sed la Leona fajro mem, la fiksa fajro, estas malmola, obstina, rezistema. Kaj tiel, jes ja, estas nia lingvo!

La dua astra karto de nia lingvo

Estas alia momento je kiu Esperanto rejesis sian “individuiĝon” disde la kreinto, la iniciatinto. Tiu momento estas la Unua Universala Kongreso de Esperanto je 1905. en tiu kongreso, la libro Fundamento de Esperanto estis donita kaj certigita kiel la “konstitucion” de nia lingvo. Temante pri regnoj, oni povas grafiki la astran karton laŭ la dato de la efektivigo de la konstitucio de la traktata regno. Nia lingvo havis kvazaŭ du naskodatojn: la publikigo de la Unua Libro kaj la publikigo de la Fundamento de Esperanto, kio koincidis kun la Unua Universala Kongreso. La dato de la Fundamento de Esperanto estigas la duan astran karton por nia lingvo. Kaj tiu dua dato konfirmas, ke Esperanto estas fakte Leona!

Kvankam Volapuko estas Virŝafa lingvo, ĝi havas iom da malekvilibro pri la elementoj: duobla kvanto da punktoj en Tero kaj nur du punktoj en Aero. La Unua Libro ankaŭ havas certan malekvilibron: duobla kvanto da punktoj en la elemento Aero. Sed tio ja bonas por lingvo, ĉar la elemento Aero faciligas la komunikadon en ĉia nivelo de la homa vivo. Tamen, la Fundamento aldonas la finan ekvilibron al nia lingvo: en ĝi la kvar elementoj estas preskaŭ samkvantaj. La simpleco en la astra karto de la Unua Libro spegulas la simplecon de la projekto de Zamenhof je la jaro 1887. Bonŝance, la astra karto de la Fundamento/Unua UK aldonas la multflankecon, la malsimplecon, kiu mankas en la Unua Libro. Mi skribas "bonŝance", ĉar lingvo internacia ne indas esti tre malsimpla nek tre simpla. 

Estas malverŝajne kredi, ke la organizintoj de la Unua UK klopodis fari ĝin la 9an de aŭgusto por ke nia lingvo estu Leona, aŭ ke Zamenhof mem pretigis la Fundamenton por tia astrologia celo. Tiu temo estas ege interesa. Kiam oni esploras la astrajn kartojn de regnoj oni trovas, ke tre ofte la pluraj konstituintaj naskodatoj de iu regno ŝajnas konfirmi iun specifan astran signon. Tio estas kvazaŭ la regno mem, aŭ la personoj estigantaj ĝin, tute nekonscie aranĝus la plej gravajn datojn de la regno, por ke la regno apartenu al iu specifa astrologia signo. Ne ekzistas scienca nek astrologia klarigo pri tiu fenomeno. Tio okazis ankaŭ pri nia lingvo. Estas kvazaŭ ĝi iel “volus” konfirmi, pere de la dato de la publikigo de la Fundamento de Esperanto kaj de la Unua UK, ke ĝi apartenas al la signo Leono.

Tio donis ideon al mi jam de longe. Mi ankoraŭ legas foje pri kelkaj esperantistoj kaj neesperantistoj, kiuj plendas pri la simboloj kaj emblemoj de nia lingvo. Se oni demandus al mi, mi senhezite proponus novajn simbolojn laŭ la astrologia signo Leono. Mi proponus ekzemple flagon flavan anstataŭ la tradicie verda. Flavo kaj ruĝo estas la koloro de la signo Leono. Kaj plej bone estus, ke la flago estu ora! La leono mem povus esti emblemo aŭ simbolo ene de la flago. Oni povus daŭre uzi la kvinpintan stelon sed oran aŭ flavan. Flavo estas koloro pli viva, pli energia ol verdo. Kaj leono estas simbolo pli forta, pli firma, ol ekzemple la malrapida timema heliko, kiun mi trovis ie... Se Esperanto povus paroli, mi preskaŭ povus aŭdi ĝin krii: “Ne heliko! Ĝi estas tre malmojosa simbolo por mi!”

Kiel estas kaj estu Leonulo?

Tio dependas de aliaj konsideroj. Unu astra karto montras interplekton de pluraj elementoj kaj energioj, kiuj formas inter si unu tutaĵon tre kompleksan. La signo, kie kuŝas la Suno, la Suna signo (Leono por Esperanto) estas ja la plej grava. Sed la aliaj signoj, kiuj entenas la aliajn planedojn, estas ankaŭ atentindaj. La Luna signo de la Unua Libro estas Pesilo, dum la Luna signo de la Fundamento estas (surprizo!) Arkpafanto. Pesilo kiel Luna signo signifas, ke estante Leona, nia lingvo reagas (kaj indas reagi) al la eksteraj eventoj kun ekvilibro, justeco kaj diplomatio. Tio diras nenion novan al ni, sed tio ja eksplikas astrologie kial nia lingvo sukcesis pli ol iu alia planlingvo ajn. (La Luna signo de Volapuko estas Kankro, signo malpli mensa, neglektanta la logikon, kaj tre neantaŭvidebla.) Pesilo kiel Luna signo igas Esperanton moviĝi kun zorgo kaj pripensado en la mondo. Pesilo ne nur emas esti justa kaj bonedukiteca: ĝi ankaŭ emas al la artoj kaj amas la belecon en ĉiuj formoj eblaj. Arkpafanto kiel Luna signo signifas, ke estante Leona, nia lingvo ankaŭ havas tian flekseblecon, kiun mankas en la Leona fiksa obstina fajro. Tiu Arkpafanta ŝanĝema fajro eksplikas kiel nia lingvo povis kaj daŭre povas evolui kaj adapti sin al la ĉiam ŝanĝantaj cirkonstancoj de la mondo kaj ankaŭ kial la ligo inter Zamenhof kaj sia lingvo neniam rompiĝas, malgraŭ la fakto, ke li tute fordonis ĝin kiel donacon al la homaro. La Luno reprezentas la kapablon reagi kaj la sentan meĥanismon de la esto. Nia lingvo do devas reagi laŭ la Pesilaj kaj Arkpafantaj manieroj. La Arkpafanta Luno de la Fundamento signifas, ke nia lingvo neniam ĉesos havi sian idealan flankon, sian “internan ideon”, kvankam la Pesila Luno de la Unua Libro povus fari, ke oni ja parolu pri absoluta neŭtraleco aŭ senemocia pragmateco.

Merkuro kaj la Luna Norda Nodo kuŝas en la astra karto de la Unua Libro sur la signo Leono. Merkuro tie diras, ke la komunikada kaj mensa manieroj aŭ kutimoj de nia lingvo devas ankaŭ preni la trajtojn de la signo Leono. Tio signifas plej ĝenerale komunikado de alta energio kaj tre altaj intelektaj enhavoj en la korpo mem de la lingvo. Mi pensas, ke tion jam nia lingvo realigas. La Luna Norda Nodo reprezentas la celon mem de la lingvo: jen denove la trajtojn de la signo Leono. La Fundamento havas Merkuron kaj la Lunan Nordan Nodon sur la signo Virgulino. Zamenhof havas sian Lunon sur la tria grado de Virgulino, kaj tio estigas konjunkcion inter la Luno de Zamenhof kaj la Luna Norda Nodo de la Fundamento! Jen alia mirinda “koincido”. Virgulino estas do la alia grava signo por nia lingvo. Ĝi estas la Luna signo de Zamenhof, la Venusa signo de la Unua Libro kaj la signo en la astra karto de la Fundamento, sur kiu kuŝas Merkuro kaj la Luna Norda Nodo. Tio donas, en la astrologia strukturo de nia lingvo, grandan gravecon al Merkuro, kaj tio ja estas bona afero, ĉar Merkuro regas la lingvojn, la paroladojn kaj la komunikadojn en nia mondo. Kiam Esperanto ne kondutas Leone (Luna Norda Nodo de la Unua Libro), tiam ĝi endas konduti Virguline (Luna Norda Nodo de la Fundamento kaj Unua UK). Virgulino diras al ni: atentu ĉiam la propran bonfarton, ne manĝu ĉion, kio ŝajnas manĝebla, kaj ĉiam, ĉiame, gardu certan staton de mema pureco. Pro tio nia lingva komunumo malakceptas "malpurajn" ulojn kaj "malpurajn" elementojn.  

Merkuro regas la kapablon interkomuniki, la paroladon, la skribadon, kaj la mesaĝosendadon. La fakto, ke la Luna Norda Nodo de la Fundamento kaj ties Merkuro estu en Virgulino, kaj ke la Venuso de la Unua Libro estu ankaŭ en Virgulino, estas perfekta, ĉar tio eksplikas kial nia lingvo sendube funkcias bone por tio, pro kio ĝi estis kreita: la temoj de Merkuro supren menciitaj. Astrologie mi povas aserti, ke la antaŭo estis ebla pro tio, ke la Luna signo de la kreinto de la lingvo estis Virgulino. Ni trovas ja tre ofte tiujn multajn signifoplenajn ligojn inter la kreinto de io kaj tio kreita. Se tiuj signifoplenaj ligoj ne ekzistas, tiam la rilato inter la kreinto kaj la kreitaĵo neniiĝas. Merkuro ankaŭ regas la merkaton kaj la komercon. Tiu estas parto de la destino de nia lingvo, kiu ankoraŭ estas neglektata: la uzo de Esperanto en la merkata kaj komerca mondo. La alia flanko de Merkuro, la literaturan kaj intelektan flankon, jam estas sufiĉe provita: nun mankas provi la alian flankon, la lingvo kiel monero, kiel transportanto de mono inter la nacioj. Vi denove povas pensi, ke oni ne bezonas esti geniulo por havi tiun lastan ideon. Ke Esperanto povas ja disvastiĝi amase se oni uzas ĝin rilate al mono kaj komerco, estas tute komprenebla ideo... Sed ke tio estu en la astraj kartoj de la lingvo mem estas sendube animskua signifa “koincido”, ĉu ne?

Nuntempe: Belega konjunkcio Suno-Jupitero en Taŭro

Belega konjunkcio inter Suno kaj Jupitero en la signo de Taŭro: bonegan sorton por la Taŭruloj!

Oktobro 2012: La unua Astrologia Semajnfino en esperanto (ASE).

"La 13an-14an disvolviĝos la unua Astrologia Semajnfino en esperanto (ASE). Temas pri studrondo iniciatita de gec-anoj Francisco Xavier Martín Gomez, Mariangela Varese kaj aliaj. Ĝi estas la unua kultura iniciato gastigota en la nova Esperanto-Domo.

La unua ASE, preparota per diskutlisto, havas du celojn: perfektigi la fakan leksikografion kaj produkti interesajn studojn kaj materialojn pri astrologio, ankaŭ en formo de eseoj en esperanto-periodaĵoj."

Jen la plena notico: http://www.esperantio.net/index.php?id=1887

Nuntempaj konjunkcioj: Suno kaj Merkuro, Venuso kaj Plutono.

Nun okazas en Karakaso, ĉefurbo de Venezuelo, la Pinto de la Komunumo de Latinamerikaj kaj Karibaj Ŝtatoj, hispanlingve CELAC (Comunidad de Estados Latinoamericanos y Caribeños). Tiu organizaĵo kunigas 33 amerikajn landojn, plimulte hispanlingvajn, kaj celas esti ia alternativo al OAŜ (Organizaĵo de Amerikaj Ŝtatoj), kiu inkluzivigas la ceterajn landojn de Ameriko, nome Usono kaj Kanado. Kio okazas en la ĉielo dum ĉi pinto? Mi ne volas skribi detalan priskribon sed nur marki ĉefajn konsiderojn. Kvankam nuntempe Merkuro retroiradas (kaj tio tradicie signas tempon por ne subskribis kontraktojn aŭ traktatojn), okazas ĵus nun konjunkcio inter Merkuro kaj Suno. Laŭ mia opinio, tia konjunkcio (ĉiam meze de la retroirado de Merkuro) nuligas ĉiun negativan influon ajn, kiu aperus komence kaj fine de la retroirado de tiu planedo. Ĉi konjunkcio Merkuro-Suno okazas sur la zodiaka signo Arkpafanto, la celo-trafanto de l´ Zodiako: tio havas tre klaran signifon astrologie. Aldone, la konjunkcio okazas precize sur la Norda Nodo Luna, la zodiaka lumturo, la punkto de la ĉielo, kiu ĵetas lumon pri la celoj kaj bezonoj de la aferoj de nia mondo nuntempe. Ĉu ĉio ĉi nur hazardo?

Alia grava konjunkcio okazas ankaŭ nuntempe: Venuso kaj Plutono troviĝas komence de la signo Kaprikorno, hodiaŭ nur kun tri gradoj inter la du planedoj. Kaprikorno estas la stariganto de la plej sukcesaj entreprenoj, ekzemple la Eŭropa Unio. Sed Plutono defias la povojn, la fortojn de ĉiu ajn kaj ĉio ajn. Plutono regas la riĉecojn, eligas ilin por meti ilin en aliaj spacoj. Pro tio la plej grandaj monaj/financaj entreprenoj de la mondo --astrologie parolante-- estas suferantaj krizojn nuntempe, kaŭze de la malrapida trairado de Plutono sur Kaprikorno. Tamen Venuso aldonas malsaman energion al tio. Eble la terura kaj belega Reĝo de la Subtero donas al si nuntempe iom da venusa diboĉo kaj libereco... Kia estos la rezulto? Nun la tempo klarigos tion. Memoru, ke Plutono kaj Venuso konjunkciantaj spegulas la antikvan miton pri la Hadesa Reĝo (en astrologio: Plutono) kaj Afrodito (en astrologio: Venuso), kiuj estis dum kelka tempo amantoj.

Iom sube de la Suno en tiu ĉi bildo oni vidas la konjunkcion Venuso-Plutono. Venuso staras sur la stelaro Arkpafanto kaj ie maldekstre oni vidas Plutonon (kaj ĝian orbiton pere de la ruĝa linio). Tiu spaco estas nunerae la astrologia signo Kaprikorno.

La konjunkcio Suno-Merkuro okazas nun ie inter la fizikaj stelaroj Skorpio kaj Ofiuko, en la astrologia signo Arkpafanto. La Norda Nodo Luna ne estas objekto nek astro: ĝi estas nevidebla punkto (kvankam ĝi estas ankaŭ astronomia afero, la programo Stellarium ne inkluzivas ĝin). En la bildo, la ruĝa linio estas la orbito de Merkuro, kaj tiu lasta staras centre de la ruĝa kruceto, ĝuste sube de la Suno. Tiu ĉi konjunkcio Suno-Merkuro okazas tre ofte, ĉar Merkuro havas etan orbiton. La planedo konjunkcias la Sunon ĉiam tiam, kiam trairas antaŭe de ĝi kaj malantaŭe de ĝi.

Stellarium: komputila programo por rigardi la ĉielon

La ĉielo estas unu por ĉiuj ni, teranoj, sed ekzistas ankaŭ multaj ĉieloj. Do, multaj bildoj de la ĉielo, ĉar ĝi elmontriĝas malsame en ĉiu parto de la Tero. Ni, modernuloj, jam perdis tiun ĉi spertecon pri la ĉielkonoj. Ni jam ne memoras, ke la stelaroj en nordaj landoj ne estas la samaj de la sudaj landoj; ke la Suno leviĝas je malsamaj anguloj dum la jaro kaj depende de la vidloko; ke ekzistas en la ĉielo ia gravega "bendo" (la astronomia-astrologia Zodiako), kie la planedoj, la Suno kaj la Luno (antaŭe nomitaj "la vagantoj") travojaĝas ĉiujare, ktp. Kaj por tiuj homoj, kiuj volas repreni tiujn ĉi konojn, ekestas alia problemo: niaj urboj estas invadataj de la elektra lumo, kiun ni mem estigis, kaj tia urba lumo malpermesas al ni vidi la stelojn.

Sed ni havas akcepteblan solvon: Stellarium estas senpaga programo, kiun vi povas elŝuti kaj instali en via komputilo. Pere de ĝi oni havas bonegan reprezenton de la ĉieloj. La bildoj estas ja realismaj. Kaj vi povas elekti la urbon, de kie vi rigardos la ĉielon! Surprizis min, ke mia propra urbo (Maturín) estas en la datenbazo de la programo! Stellarium havas multajn agordojn kaj ilojn. Kaj por mi, ili estas tre bone pensitaj. Ekzemple, vi povas "ŝalti" kaj "malŝalti" --tio estas, (mal)videbligi-- la reprezenton de la teran horitonton, la bluan helan lumon de nia atmosfero, la orbitojn de la planedoj, la liniajn figurojn kaj la artajn desegnojn de la stelaroj, rigardi la ĉielon je iu specifa dato, akceli la movojn de la planedoj, ktp. Por mi, kiu havas egan intereson pri la ĉielo kaj la steloj, Stellarium estas mojose pleja! Kaj ĝi disponeblas en Esperanto!

Vi povas elŝuti ĝin de la jena ligilo:

http://www.stellarium.org/eo/

Kaj jen kelkaj bildoj de la programo (klaku sur la bildojn por pligrandigi ilin):

Jen rigardo de la ĉielo, poste de malŝalto de la reprezento de la Tera horizonto. La ruĝaj linioj estas la orbitoj de la planedoj. Vi povas elekti vian propran urbon kiel punkto de rigardo.

Oni povas ŝalti kaj malŝalti multajn eblojn pri rigardo. Ekzemple la bildojn de la stelaroj oni povas igi videblaj aŭ nevideblaj. Vi povas ankaŭ elekti inter plurajn tradiciojn pri la stelaroj, ne nur la okcidentajn.

En antaŭaj artikoloj ni eksplikis iom pri la Unua Punkto de Arieso (tio estas, la grado nul de Virŝafo, kiu estas la punkto komencanta la Zodiakajn Signojn. Vidu en tiu ĉi bildo la bluan kaj la ruĝan liniojn: la blua estas la ĉiela ekvatoro kaj la ruĝa estas la ekliptiko. Tie, kie ili kuniĝas, estas la Unua Punkto de Arieso (ĝuste apud la eta fiŝo de la stelaro Fiŝoj).

La ĉiela ekvatoro kaj la ekliptiko tiel, kiel mi povis rigardi ilin hieraŭ de mia propra urbo en Stellarium.

Astra mapo, Kvina Parto: Relativaj pozicioj de la planedoj

La astra mapo montras la relativajn ŝajnajn poziciojn de la planedoj de nia sunsistemo. Rigardante de nia naskiĝloko sur la Tero, laŭ la astrologio, ne gravas la ekzaktaj relativaj pozicioj de la planedoj, ĉar la astrologiaj influoj de la planedoj ne estas fizikaj fortoj: ili ne dependas de la fizika proksimeco aŭ malproksimeco de iu planedo. Por ni, ĉar estante etaj estaĵoj sur la Tero, nur gravas la punkto tiu, kie la planedo kuŝas sur la ekliptiko aŭ sur la Zodiaka bendo. Tiaj relativaj pozicioj estas montrataj en la astra mapo, pere de la gradoj de la Zodiakaj Signoj.

La astra mapo montras la poziciojn de la planedoj tiel, kiel ili estis tiam, kiam iu persono naskiĝis. Do tiusence la astra mapo estas la astra naskiĝakto (aŭ naskiĝcertigilo aŭ atestilo) de la persono. Tamen la astra mapo ankaŭ povas esti la astra naskiĝakto de iu okazaĵo, entrepreno, firmao, regno, aĵo, ktp. Per la sekvanta bildo oni povas vidi ekzemple la relativajn poziciojn de la planedoj dum la Atenco de Sarajevo (28-a junio 1914), okazaĵo komencinta la Unuan Mondmiliton:

Tiu ĉi bildo ne estas astra mapo: ĝi estas ia mapo de la sunsistemo dum la menciita dato, por ke vi povu vidi la relativajn poziciojn de la planedoj. Atentu, ke la realaj distancoj inter la planedoj ne estas montrataj tie ĉi, pro tio, ke la ena sunsistemo iĝus nevidebla en la bildo. La flava punkto ĉe la centro estas la Suno. La nebula griza linio inter la orbitoj de Jupitero kaj Marso estas la kampo de asteroidoj. La Zodiaka bendo montriĝas ekstere de la orbito de Plutono, por ke oni vidu pli-malpli la 30-gradajn segmentojn de la Zodiakaj Signoj.

Pri tiu ĉi astra mapo, la pozicio de la Luno estas ankoraŭ konfirmota.

Tiu ĉi bildo ja estas astra mapo pri la Atenco de Sarajevo. La Tero troviĝas ĉiam ĉe la centro de la astra mapo, ĉar la Tero estas la naskiĝloko de ni ĉiuj kaj ankaŭ la “okazloko” de ĉiu homa afero esplorata de astrologio. La centro de la astra mapo estas kvazaŭ la malplena linio de la naskiĝakto tie, kie devas esti la nomo kaj naskiĝloko de la naskinto. Kaj ĉiu astra mapo (almenaŭ ĉiuj teranaj astraj mapoj) havas la Teron kiel naskiĝlokon. Se la Suno estus ĉe la centro de la astra mapo, ĝi estus kvazaŭ la naskiĝakto de la Suno, kaj tia kono ne eblas por ni.

Ĉiu planedo estas montrita tie, kie ĝi ŝajnis esti (rigarde de la Tero) dum la esplorita okazaĵo. Je la 28-a junio 1914, la Suno estis je la 6º de la Signo Kankro. Do, ne de la Stelaro Kankro, sed de la Zodiaka Signo Kankro (legu la antaŭajn artikolojn). Merkuro estis je la 28º de Kankro. Venuso estis je la 10º de Leono. Marso estis je la Unua grado de Virgulino. Jupitero estis je la 22º de Akvisto. Saturno estis je la 23º de Ĝemeloj. Urano estis je la 11º de Akvisto. Neptuno estis je la 27º de Kankro. Plutono estis je la grado nul de Kankro (ĝuste inter Ĝemeloj kaj Kankro). Kaj la Luno estis je la 6º de Virgulino. Tiuj ĉi ne estas la tuto de la eroj tiuj, kiujn povas montri la astra mapo. La astra mapo ankaŭ devas montri la aspektojn tiujn, kiujn la planedoj estigas inter si. Ni lernos tion per sekvantaj artikoloj. 

Mapo de la Sunsistemo

Por kompreni bone tion, kio estas la Zodiakaj Stelaroj kaj kio estas la Zodiakaj Signoj, jen mapo de la sunsistemo, kiu montras ambaŭ aferojn. Oni vidas tie ĉi la sunsistemon de supre, kvazaŭ la ekliptiko formus pladon kaj kvazaŭ ni estus rigardantaj tiun ĉi pladon de supre. En la bildo la ruĝlinia cirkleto estas la sunsistemo. La nebulaj flavetaj formoj ĉe la fono de la bildo reprezentas nian galaksion, la Lakta Vojo. Atentu, ke la sunsistemo estas turnita sur la ekvatora ebeno de la galaksio tiel, kiel rado estas pli-malpli orta rilate al la planko. Pro tio, la “suda poluso” de nia sunsistemo direktiĝas al la centro de la galaksio, dum la “norda poluso” direktiĝas eksteren de la galaksio. La punktigita linio, kiu signas maldekstren, markas pli-malpli la movo-direkton de la sunsistemo, kiu ŝajnas translokiĝi al la stelo Vego.

La stelaroj Perseo kaj Oriono ne estas en la Zodiaka bendo. Sed, ekzemple, por trovi la unuan, oni rigardu inter Taŭro kaj Virŝafo, kaj direktu la rigardon iomete al la Ĉiela Poluso.

Ĉirkaŭe de la sunsistemo oni vidas la dek du segmentojn 30-gradajn de la Zodiakaj Signoj. Kiel estis klarigita per antaŭaj artikoloj en tiu ĉi blogo, la Zodiakaj Signoj estas nur segmentoj imagitaj, kiuj dividas la ekliptikon de nia sunsistemo en dek du egalaj segmentoj. Tiuj segmentoj nomiĝas laŭ antikvaj stelaroj: Virŝafo, Taŭro, Ĝemeloj, Kankro, Leono, Virgulino, Pesilo, Skorpio, Arkpafanto, Kaprikorno, Akvisto kaj Fiŝoj. Tiuj estas la dek du nomoj de la dek du segmentoj, kiuj formiĝas la Zodiakaj Signoj astrologiaj.

La dek du stelaroj, kiuj donas siajn nomojn al la dek du Zodiakaj Signoj, estas montritaj en la bildo per grasaj ruĝaj linioj. Tiuj stelaroj ne troviĝas ekzakte en la sama loko de la Zodiakaj Signoj, kaŭze de la fenomeno nomita precesio de la ekvinoksoj. Ekzemple: la Unua Punkto de Arieso (tio estas, la grado nul de Virŝafo), kiu markas la komenciĝon de printempo kaj de la astrologian jaron, troviĝas ie sur la stelaro Fiŝoj. La precesio de la ekvinoksoj faros, ke tiu ĉi Unua Punkto de Arieso retroiru ĝis la stelaro Akvisto. En la bildo oni povas vidi ankaŭ tri nezodiakajn stelarojn. Unu el eli, Ofjuko, lokiĝas (preskaŭ tute sur la ekliptiko) inter Skorpio kaj Arkpafanto.

La Astra Mapo, Kvara Parto.

La malsamecon inter Zodiakaj Stelaroj kaj Zodiakaj Signoj estis klarigita en la antaŭa artikoleto. Nun vi scias, ke la Zodiakaj Signoj estas egallarĝaj segmentoj de 30 gradoj, kiuj dividas la Zodiakan bendon en dek du partojn. Tiuj ĉi segmentoj estas montrataj en la astra mapo.

Klaku sur la bildo por pligrandigi ĝin.

Dum la Tero moviĝas ĉirkaŭ la Suno, ŝajnas al ni, ke la Suno staras fronte de unu el la 30-gradaj segmentoj de la Zodiakaj Signoj. La tempodaŭro de tiu ĉi staro estas la zodiaka monato. Ekzemple: en la bildo, je punkto A, ni havas la 23-an de oktobro. Rigardante de la Tero, la Suno ŝajnas trairi de Pesilo al Skorpio. Tio ĉi estas la komenciĝo de la astrologia monato de Skorpio (ne de la fizika stelaro, sed de la Zodiaka Signo). Iom post iom la Tero moviĝas antaŭen, kaj tiam ni havas punkton B: la 22-a de novembro. Je tiu ĉi punkto la Suno jam trairis la tutan longon de la segmento Skorpio, kaj nun eniras la sekvantan segmenton, Arkpafanto. Tiel la Suno trairas ĉiu segmento de la Zodiako je tempodaŭro po pli-malpli unu monato. Kiam iu persono naskiĝas inter la 23-a oktobro kaj la 22-a novembro, la Suno estas sur la segmento Skorpio, sekve la Suna Signo de tiu persono estas Skorpio.